چگونگی و چرایی تغییر وساختارشکنی در کالبد تاریخی شهر ایرانی - اسلامی: علل و زمینه ها

موضوع این مقاله بررسی چگونگی و چرایی تغییر و ساختارشکنی در کالبد تاریخی شهر ایرانی- اسلامی است. شهر و شهرنشینی درایران از سابقه باستانی برخوردار بوده و ویژگی هایی داشته است که در طی دو قرن اخیر تحول عمده ای به خود دیده و اصالت آن صرفا در بناهای تاریخی، باستانشناسی و فضاهای گردشگری قابل مشاهده است. این مقاله در تلاش است تا با معرفی و توصیف ساختار کالبدی شهر باستانی- ایرانی و تحول آن در دوره اسلامی، در بخش های مختلف ارک( کهندژ)، شارستان، ربضو نهایتا بازار و مسجد جامع، به زمینه های تغییر و نابودی آن وارد شود. بررسی تحولات سیاسی در دوره قاجار و ورود ایران به فضای جهانی تغییرات عظیمی را در کالبد شهری بوجود آورد و تداوم و توسعه آن در دوره پهلوی، باعث نگرش فرهنگی عمیقی در توده مردم شد که تا امروز شاهد آن هستیم. بی گمان فراهم آوردن زمینه های بازآفرینی حیات فرهنگی- تاریخی کالبد شهر تاریخی و بهره وری فرهنگی از آن دردوره معاصر بدون تحلیل و بررسی علل و ریشه های تحول و تغییر آن کامل نخواهد بود. این تحقیق به روش کتابخانه ای و مستند به منابع تاریخی انجام شده است.

کلیدواژه ها:

شهر ، کالبد تاریخی ، ارگ ، شارستان ، قاجاریه ، پهلوی ، شهر معاصر