تحلیل و بررسی نظریه «حجیت خبر واحد در صورت موافقت با روح قرآن و سنت قطعی»

مبانی حجیت خبر واحد توسط اصولیان معاصر به ­تفصیل در خلال بحث «قطع و ­ظن» در کتب ­اصولی مطرح گشته است و معیارهای مختلفی در اخذ به روایات آحاد همچون وجود قرائن قطعی، ثقه­ بودن­ راویان­ سلسله سند و اطمینان به­ صدور ارائه شده است. در این ­میان، نظریه «موافقت با روح ­قرآن ­­و ­­سنت» از نظریات نوظهوری­ است که در­صدد بیان معیاری برای حجیت خبر واحد و انتساب صدور و عدم صدور آن به ­معصومان ع­ است. شهید­صدر و آیت­الله­­ سیستانی از قائلان به این نظریه هستند؛ البته شهید­صدر حجیت خبر ثقه را قبول ­داشته و در کنار آن، احتمال تمامیت این نظریه را مطرح می کند ولی آیت­الله­ سیستانی حجیت خبر ثقه ­را نپذیرفته و یگانه معیار خود در حجیت خبر واحد ­را توافق ­روحی آن با قرآن ­و ­سنت می داند. عمده دلیل ایشان در اثبات نظریه مذکور، روایات­ متواتری است که مفاد آن ها اخذ خبر در صورت موافقت با قرآن ­و سنت و طرح خبر در صورت مخالف با قرآن ­و ­سنت ­است. از آنجا که تبیین ­و ­­تحلیل صحیح ­و جامعی نسبت به ­این نظریه و مبانی ­آن در کتب ­و ­مقالات حتی­ از صاحبان­ نظریه وجود ­ندارد، تحقیق ­­حاضر با هدف تبیین مفاد نظریه ­و ­تحلیل حدودوثغور ادله­ آن کوشیده ­است در سایه توصیف­ و ­تحلیل گزاره­های ­اصولی و روایی با­ گرد­آوری داده­های­ کتابخانه،­ همچنین دسته­بندی روایات مد­نظر طرفداران­ نظریه و بررسی نحوه دلالت آن ها و توضیح جهات مختلف ­آن، تبیین ­و ­تحلیل صحیحی از نظریه ارائه ­کند و به اشکالات­ احتمالی آن پاسخ ­دهد.

کلیدواژه ها:

حجیت خبر واحد ، نظریه «موافقت با روح قرآن و سنت» ، ظن معتبر ، انتساب صدور به امام