اثر دورهای مختلف آبیاری و تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیاهدانهNigella sativa) )

توسعه روز افزون مصرف گیاهان دارویی نیاز به توسعه کشت و مدیریت و برنامه ریزی صحیح دارد. سیاهدانه یکی از گیاهان دارویی مهم و ارزشمندی است که خواصی همچون افزایش شیر مادران، ضد صرع، ضد باکتری، ضد ویروس دارد. به منظور بررسی اثر فواصل آبیاری و تراکم بوته در واحد سطح بر عملکرد و اجزای عملکرد سیاهدانه ، تحقیقی در سال زراعی ۱۳۸۱ در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی در قالب آزمایش کرتهای خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی انجام شد. در کرتهای اصلی فواصل آبیاری( یک، دو و سه هفته) و در کرت های فرعی تراکم بوته در هر متر مربع با پنج سطح (۱۵۰،۲۰۰،۲۵۰،۳۰۰،۳۵۰ بوته در متر مربع) با چهار تکرار قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: ارتفاع بوته، تعداد شاخه های فرعی، تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در فولیکول، تعداد فولیکول در بوته، عملکرد دانه در بوته، بیوماس، وزن هزاردانه، عملکرد و شاخص برداشت. نتایج حاصله نشان داد که تیمارهای مختلف آبیاری تاثیر معنی داری بر کلیه صفات مورد مطالعه بجز وزن هزاردانه و شاخص برداشت داشت. ارتفاع بوته، تعداد دانه در فولیکول و وزن هزاردانه تحت تاثیر تراکمهای مختلف بوته در واحد سطح قرار نگرفتند ولی تراکم، تاثیر معنی داری بر سایر صفات مورد مطالعه داشت. بیشترین عملکرد دانه(۶۰/۷۵۱ کیلوگرم در هکتار) در فاصله آبیاری یک هفته و کمترین آن( ۲/۳۵۵ کیلوگرم در هکتار) در فاصله آبیاری سه هفته مشاهده شد. در بین تیمارهای مورد مطالعه، تراکم ۲۵۰ بوته در متر مربع با فاصله آبیاری یک هفته و تراکم ۳۵۰ بوته در متر مربع با فاصله آبیاری سه هفته، بترتیب بیشترین (۲۰/۹۰۳ کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد دانه (۹/۱۶۸کیلوگرم در هکتار) را دارا بودند. به نظر میرسد با توجه به مشکل کم آبی در منطقه، تراکم های ۱۵۰ تا ۲۵۰ بوته در متر مربع با فواصل آبیاری دوهفته مناسبترین ترکیب برا ی تولید سیاهدانه در شرلیط آب و هوایی مشهد باشد.