تاثیر پرایمینگ و دما بر خصوصیات سبز شدن و استقرار گیاهچه دو ژنوتیپ عدس (Lens culinaris Medik.) با قدرت جوانه زنی کم و زیاد

به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ بر کاهش اثرات تنش سرما، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در شرایط کنترل شده در دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۹۶ اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل ژنوتیپ های عدس (رباط و کالپوش)، پرایمینگ (شش سطح شاهد، اسیدجیبرلیک، نیترات پتاسیم، سولفات روی، محلول آبنوش بذر دایان و هیدروپرایمینگ) و دما (۵، ۱۰ و ۱۵ درجه سانتی گراد) بود. بذرها پس از پرایمینگ در گلدان کشت و به اتاقک رشد جهت اعمال دما منتقل شدند. بیشترین درصد سبز (۴/۳۴) در شاهد و دمای پنج درجه سانتی گراد در رقم رباط به دست آمد. در میان تیمارها تنها در تیمار سولفات روی و هیدروپرایمینگ با افزایش دما از پنج به ۱۰ درجه سانتی گراد سرعت سبز شدن افزایش یافت. قدرت بذر در ژنوتیپ رباط در تمامی سطوح دمایی بیش از ژنوتیپ کالپوش بود و در هر دو ژنوتیپ با افزایش دما قدرت بذر افزایش یافت. بیشترین قدرت بذر (۹۱/۴) در ژنوتیپ رباط و دمای ۱۵ درجه سانتی گراد در پرایمینگ با محلول آبنوش بذر دایان حاصل شد. در هر دو ژنوتیپ با افزایش دما ارتفاع بوته افزایش یافت. در هر دو ژنوتیپ با افزایش دما تعداد برگ افزایش یافت و سولفات روی موجب کاهش تعداد برگ گردید. بیشترین تعداد برگ (چهار) در ژنوتیپ رباط دمای ۱۵ درجه سانتی گراد و پرایمینگ با محلول آبنوش بذر دایان حاصل شد. بیشترین طول ریشه (۰۴/۴ سانتی متر) در پرایمینگ با محلول آبنوش بذر دایان و دمای پنج درجه سانتی گراد حاصل شد. به طورکلی پرایمینگ با اسید جیبرلیک در بیشتر خصوصیات مورد بررسی باعث کاهش اثرات دمای پایین بر بذر عدس شد و به عنوان مناسب ترین تیمار توصیه می گردد.

کلیدواژه ها:

تنش سرما ، حبوبات ، درصد سبزشدن ، قدرت بذر ، هیدروپرایمینگ