تحلیل گفتمان انتقادی سروده ی «خبز و حشیش و قمر» بر اساس رویکرد نورمن فرکلاف

تحلیل گفتمان به عنوان روشی برای تحلیل متن، صرفا با عناصر نحوی تشکیل دهنده یجمله سروکار ندارد بلکه به بررسی عوامل بیرون از متن یعنی بافت موقعیتی، فرهنگی واجتماعی می پردازد. جستار حاضر با تاکید بر تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف بهچگونگی انعکاس مهمترین مسائل و مشکلات جامعه عربی در زمان نزار قبانی پرداخته و رابطه ی مستقیم سروده ی «خبز و حشیش و قمر» به عنوان متن و جامعه در سه سطح توصیف و تفسیر و تبیین را مورد بررسی قرار داده است. اعتراض به اوضاع سیاسی اجتماعی جامعه،وصف پریشانحالی شرایط اقتصادی مردم در زمان اشغال کشور توسط صهیونیست ها ازبرجسته ترین مضامین مطرح شده در این سروده می باشد که شاعر با دیدی انتقادی به آنهاپرداخته است. ضرورت این جستار از آن جهت است که امروزه با وجود کاربرد گستردهیشعر سیاسی و اجتماعی به ندرت از منظر تحلیل گفتمان انتقادی به آن پرداخته شده است.این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی در پی پاسخگویی به این پرسش است که ساختاراجتماعی سیاسی عصر نزار قبانی چگونه در اشعارش انعکاس یافته است؟ برخی از یافته هایبرجسته ی این پژوهش را می توان اینگونه بیان داشت که اوضاع سیاسی اجتماعی و خصوصا اشغال کشور و تاثیرات زیانبار آن بر زندگی مردم که شاعر در زمان زندگی خود شاهد آنبوده است، در اشعار قبانی از جمله این سروده بسیار تاثیر گذاشته است.

کلیدواژه ها:

گفتمان انتقادی ، نورمن فرکلاف ، نزار قبانی ، خبز و حشیش و قمر