بهبود جوانه زنی بذر زالزالک ایروانی و تعیین ترکیبات شیمیایی موجود در میوه و بذر

جنس زالزالک (Crataegus L.) از مهم ترین درختچه های زینتی و دارویی و بسیار مقاوم به شرایط محیطی است. جوانه زنی بذر در گونه های جنس زالزالک به دلیل داشتن آندوکارپ استخوانی و خواب جنین به سختی انجام می گیرد. به منظور بررسی درصد جوانه زنی بذر Crataegus pseudoheterophylla تحت تیمارهای خراشدهی مکانیکی و آب اکسیژنه، بذرها در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی با سه تکرار در گلدان های پلاستیکی کاشته شدند. تیمارهای خراشدهی مکانیکی و محلول شیمیایی آب اکسیژنه یک درصد با مدت زمان های (۰، ۴۰، ۶۰، ۹۰، ۱۲۰، ۱۵۰، ۱۸۰، ۲۱۰ و ۲۴۰ دقیقه) در ترکیب با لایه گذاری متناوب (یک ماه سرمادهی و دو هفته گرمادهی، یک ماه سرمادهی و دو هفته گرمادهی، یک ماه سرمادهی) انجام گرفت. مقدار کارتنوئید، آنتوسیانین، کربوهیدرات های محلول و عناصر معدنی در میوه و بذر نیز تعیین شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی در تیمار خراشدهی مکانیکی (۷/۱۹ درصد) در مدت زمان ۲۴۰ دقیقه و در آب اکسیژنه یک درصد (۷/۲۶ درصد) در مدت زمان ۱۲۰ دقیقه وجود دارد. مقدار کارتنوئید در میوه و بذر به ترتیب ۵۹۸/۰ و ۲۷/۰ میلی گرم بر گرم وزن تازه، آنتوسیانین ۳/۶ و ۳۳/۰ میلی گرم بر گرم وزن خشک، کربوهیدرات محلول ۳/۸۹ و ۴/۱۵ گرم بر ۱۰۰ گرم وزن خشک، کلسیم ۴/۳۰۷۶ و ۸۹۲ میلی گرم بر کیلوگرم، فسفر ۹/۲۰۲۳ و ۸/۷۰۱ میلی گرم بر کیلوگرم، پتاسیم ۳/۶۳۹۱ و ۱۴۵۶ میلی گرم بر کیلوگرم، منیزیم ۶/۹۰۴ و ۴/۳۴۶ میلی گرم بر کیلوگرم و نیتروژن ۲/۱ و ۰ درصد اندازه گیری شد. در نتیجه می توان گفت بذرهای زالزالک دارای خواب عمیق فیزیکی و فیزیولوژیکی و گوشت میوه و بذر آن حاوی میزان بالایی از ترکیب های فنولیکی، کربوهیدرات های محلول، کارتنوئیدها و مواد معدنی می باشند.

کلیدواژه ها:

آنتوسیانین ، خراشدهی ، عناصر معدنی ، کارتنوئید ، کربوهیدرات