انگشت‎نگاری ژنتیکی بخشی از ژرم‎پلاسم خربزه ایران با استفاده از نشانگر‎های ریز‎ماهواره

آگاهی از میزان تنوع ژنتیکی بر اساس نشانگر‎های مولکولی روشی سریع است که نقش مهمی در برنامه‎های اصلاحی دارد. در این بررسی تنوع ژنتیکی ۴۰ توده محلی خربزه از مناطق شرقی و مرکزی ایران با استفاده از ۱۵ جفت آغازگر ریز‎ماهواره مورد ارزیابی قرار گرفت که ۱۳ جفت از آغازگر‎های مورد استفاده، قادر به تکثیر مکان‎های ژنی ریز‎ماهواره شدند. تمام مکان‎های ژنی به جز آغازگر CMCT۴۴، چند شکل بودند، در مجموع تعداد ۲۵ آلل با میانگین ۱/۹۳ آلل به ازای هر جایگاه ژنی ریز‎ماهواره، مشاهده گردید. بالا‎ترین میزان مکان‎های چند شکلی (۸۴/۶۲ درصد) متعلق به توده KC-۳۵۷۰۰۹ بود. میزان بالای مکان‎های چند شکلی، تایید‎کننده کارآیی نشانگر‎های مولکولی SSR در آنالیز ژنتیکی توده‎های بومی مورد بررسی است. میانگین محتوای اطلاعات چند شکلی و هتروزیگوتی مورد انتظار به ترتیب ۰/۲۴ و ۰/۲۳ به‎دست‎آمد. مقادیر بالای هموزیگوتی مشاهده شده با میانگین ۰/۸۴ نشان‎دهنده تنوع پایین درون توده‎های مورد بررسی است که دلیلی بر میزان پایین دگر‎گشنی بین توده‎ها و میزان بالای خویش‎آمیزی است. در بررسی ساختار ژنتیکی جمعیت‎ها، توده‎های مورد بررسی در دو گروه (زیر‎جمعیت) قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه ساختار جمعیت بر‎اساس روش بیزین و خوشه‎بندی UPGMA نشان داد که طبقه‎بندی ژنوتیپ‎های مورد مطالعه مستقل از منشاء جغرافیایی‎شان می‎باشد. با توجه به مقادیر حاصل از پارامتر‎های فوق از بین آغازگرهای مورد مطالعه، مکان‎های ژنی CMCCA۱۴۵، CMGA۱۷۲ و CMCT۱۳۴b جهت تجزیه و تحلیل مجموعه‎های ژرم پلاسم خربزه در تحقیقات آتی توصیه می‎شود.

کلیدواژه ها:

توده‎های بومی ، ساختار ژنتیکی ، نشانگر‎های مولکولی ، هتروزیگوتی