بررسی اعتبار و ضمانت اجرای قراردادهای اجاره رحم در فقه و حقوق ایران

جمهوری اسلامی ایران با تدوین قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور قانونی را در پنج ماده (مصوب ۱۳۸۲۴/۲۹) به تصویب رساند که تنها یک روش از روش های موجود را به تصریح تجویز کرده است. این قانون در مقایسه با قوانین مشابه در سایر کشورها به ویژه فرانسه، نواقص و کاستی های بسیاری را داراست. به علاوه این قانون خاص، هیچ گونه اشاره ای به اموری چون اهدای اسپرم، اهدای تخمک و رحم جایگزین، به عنوان دیگر فروض مطروحه در زمینه روش های مصنوعی باروری نکرده و تنها به پدیده اهدای جنین به عنوان یکی از مصادیق تلقیح مصنوعی و توابع و حواشی آن پرداخته است. تلقیح مصنوعی به نام «اجاره رحم» که در آن جنین ناشی از زن و شوهر قانونی جهت پرورش در رحم زن ثالثی به نام «مادر واسطه» و تنها به دلیل اشکال در رحم زوجه صاحب جنین منتقل می شود، هنوز مورد اختلاف فقها و حقوقدانان است ولی با گذشت زمان طولانی مراکز ناباروری منتظرند که هر چه سریع تر مشکل ناباروری این دسته از زوج ها با تصویب قانون مرتفع گردد. در این پژوهش تلاش شده است تا با روش تحلیل محتوا به بررسی اعتبار و ضمانت اجرای قراردادهای اجاره رحم در فقه و حقوق ایران پرداخته شود.