اثر آتش سوزی بر تراکم و ترکیب پوشش گیاهی در اراضی جنگلی منطقه ونن خلخال

آتش یکی از عوامل پویا و موثر بر اکوسیستم های جنگلی و مرتعی است و ارزیابی و پایش اثرات آن، نقش مهمی در برنامه ریزی و مدیریت اکوسیستم­های طبیعی دارد. برای تعیین اثر کوتاه مدت آتش بر تغییرات پوشش گیاهی، یک منطقه آتش­سوزی و یک منطقه همگن بدون آتش­سوزی (کنترل) در منطقه ونن خلخال انتخاب شد. چهار ترانسکت به طول ۲۰۰ متر با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک انتخاب و ۱۰ پلات یک متر مربعی در هر ترانسکت در فاصله ۲۰ متری برداشت شد. نمونه­برداری پوشش گیاهی به مدت سه سال ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ انجام شد. نتایج نشان داد تراکم، تولید علوفه و درصد تاج پوشش، اختلاف معنی داری در طول سال های مورد مطالعه دارند. میانگین تراکم بوته در عرصه آتش سوزی در سال­های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ به ترتیب ۰۵/۲۵ و ۶۵/۳۱ و۹۱/۳۳ پایه است. فورب ها از ۱/۴۰ درصد تاج پوشش در منطقه شاهد به ۴/۲۳ درصد در منطقه آتش سوزی، کاهش داشتند، درحالی که گراس ها از ۲/۲۸ درصد در منطقه شاهد به ۴/۵۹ درصد در منطقه آتش سوزی افزایش داشتند. بنابر این آتش سوزی بر افزایش گراس ها و کاهش فورب ها موثر بوده است. به طور کلی Bromus tomentellus، Festuca ovina،Agropyron repens  و Agropyron trichophorum به دلیل مقاومت و حضور در عرصه آتش سوزی، برای احیاء عرصه های آتش سوزی شده توصیه می­شود.

کلیدواژه ها:

Canopy Cover ، Composition ، fire ، Khalkhal ، Shrub