برنامه ریزی راهبردی توسعه شهرهای د ریا محو ر از دید گاه آمایش سرزمین ( مطالعه موردی شهر بند رعباس)

طرحها جامع شهری" که بعداز جنگ جهانی دوم پا به عرصه وجود گذاشتند و برای بسیاری از شهرهای جهان و ایران هم تهیه شدند ،به علت همخوانی نزدیک با طرح های تفصیلی و همچنین تحقق پذیری کم، از اوائل دهه ۱۹۷۰ اعتبار خود را از دست داده و از آن پس در اکثر کشورهای جهان به عنوان الگوی سنتی شناخته میشدند، لذا برنامه ریزی راهبردی پابه عرصه وجود گذاشت. از آنجائیکه طرحهای جامع شهری در دهه ۱۳۴۰ و از برنامه سوم عمرانی و با تصویب اولین طرح جامع (بندرلنگه ) با رویکرد شناخت، تحلیل و ارائه پیشنهادات وارد فرآیند برنامهریزی ایران گردید، رویکرد آن از بالا به پایین و غیر منعطف بوده و شهرها را با یکسری شاخصها و متغیرهای حداقلی به صورت ویژه: شبکه معابر و کاربریها و زیرساختهایی که به صورت بخشی کنترل مدیریت میشدند، تعیین تکلیف کرد. در نظام برنامه ریزی ایران نیز تحقق ناپذیری برنامه های تهیه شده با رویکرد جامع، به معنای موفقیت اند که در دستیابی به اهداف، و آشکار شدن لزوم تغییر رویکردهای تهیه برنامه های توسعه فضایی شهر بر اکثریت صاحبنظران برنامهریزی شهری ایران، منجر به تعیین دستورکار جدیدی برای برنامه ریزی گشت. در نهایت در سال ۱۳۷۸ "برنامه های راهبردی- ساختاری" به منظور رفع کاستیها و چالشهای الگوواره های جامع تدوین شد. با گذشت زمان، اجرایی نشدن و عدم برخورداری از مقبولیت لازم به جز در میان تهیه کنندگان آن، صاحبنظران مختلف در عرصه برنامهریزی توسعه فضایی را به این باور رسانیده که" الگوواره های راهبردی در زمینه های قلمرویی ایران از کارآیی و مناسبت لازم برخوردار نمیباشد. همچنین پیشبینیها دال بر آن است که به دلیل کاستیهای موجود در تهیه این برنامهیا اساسا۰ اجرا نشده باقی خواهند ماند، یا تغییر ماهیت مییابند و یا از منظر هزینه- فایده اجتماعی اقتصادی جای مناقشه دارد.این تحولات، شهرسازان را، جهت جوابگویی به -تحولات موجود در عرصه جامعه شهری مطرح نموده است. هم در گذشته و هم در حال حاضر و آینده ، ضرورت برنامه ریزی شهری، نیاز به یک دستورالعمل و برنامه راهبردی شهری را توجیه میکند که از طریق مطالعات کامل و دقیق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی بوجود آمده باشد و ضمن شناخت مسائل و مشکلات شهری در گذشته و حال و نیز اهداف نیازهای منتج از مسائل و ارزشهای جامعه، راه حلهای مناسب جهت رفع مسائل و مشکلات و نحوه دست یابی به اهداف در دوره های زمانی کوتاه و میان مدت را ارائه نماید.