اثر گیاه وتیور در کاهش رواناب و هدررفت خاک در دامنه های محدب-موازی و مقعر-موازی در شرایط آزمایشگاهی

از عوامل مهم و موثر در تولید رواناب و رسوب در دامنه ها هندسه آن ها است. همچنین پوشش گیاهی در کنترل و کاهش رواناب و رسوب نقش مهمی دارد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف ایجاد درک بهتری از تاثیر پوشش گیاهی وتیور بر فرآیندهای رواناب و هدررفت خاک در دامنه های محدب-موازی و مقعر-موازی در شرایط آزمایشگاهی انجام گرفت. بر این اساس با استفاده از شبیه ساز باران با شدت ۴۵ میلی متر بر ساعت و به مدت ۱۵ دقیقه روی پلات با ابعاد دو مترمربع و شیب ۲۰ درصد و با ایجاد شکل دامنه های محدب-موازی و مقعر-موازی و پر شده از خاک سطحی حوزه آبخیز نمونه طاحونه در استان یزد آزمایش ها برنامه ریزی و انجام شد. سپس مقادیر حجم رواناب و هدررفت خاک در پلات های با پوشش گیاهی وتیور و در دو الگوی کاشت مربعی شکل و لوزی شکل با پلات بدون پوشش گیاهی مقایسه و داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بیان گر کاهش مقدار حجم رواناب در دامنه مقعر-موازی در تیمار با پوشش گیاهی مربعی شکل و لوزی شکل به ترتیب با مقدار ۵۸/۶۱، ۶۹/۴۳ درصد بود. هم چنین الگوی کاشت مربعی شکل و لوزی شکل گیاه وتیور در دامنه محدب موازی به ترتیب موجب کاهش ۸۱/۱۷ و ۸۵/۹۶ درصدی در مقدار هدررفت خاک شدند.

کلیدواژه ها:

Complex hillslopes ، Hydrological processes ، Rainfall simulator ، Water and soil conservation ، حفاظت آب و خاک ، دامنه های مرکب ، شبیه ساز باران ، فرآیندهای هیدرولوژیکی