ارزیابی کیفیت بصری خدمات اکولوژیک پارک های جنگلی (مطالعه موردی : پارک جنگلی چالدره دوهزارتنکابن)

پارک های جنگلی از مهمترین اکوسیستم های طبیعی هر کشور است که فراهم کننده کارکردها و خدمات مختلف برای جوامع انسانی هستند. لذا حفظ و نگهداری از آنها به عنوان هدف اساسی فعالیت های انسان به حساب می آید. امروزه به دلیل نقش اکوسیستم های جنگلی پارک ها در جذب گردشگران، ارزیابی کیفیت بصری آن ها اهمیت زیادی پیدا نموده است. کیفیت زیباشناختی به عنوان زیبایی نسبی سیمای سرزمین تعریف می شود که به ویژگی های بصری شامل فاکتورهای زیستی، فیزیکی و انسان ساخت موجود در یک مکان بستگی دارد. شناخت پارامترها و معیارهای موثر در کیفیت بصری سیمای سرزمین می تواند مدیران و برنامه ریزان را در ارزیابی، مکان-یابی مناطق دارای ارزش زیبایی شناختی، انتخاب لکه های حفاظتی و مدیریت موثر سیماهای دارای ارزش بصری یاری رساند. از این رو هدف پژوهش حاضر، ارزیابی کیفیت بصری منظر پارک جنگلی چالدره از توابع شهرستان تنکابن واقع در استان مازندران می باشد. به همین منظور از روش طبقه بندی کیفیت بصری (Q-Sort) استفاده شده است. داده های این مطالعه به صورت پیمایش میدانی ، نمونه گیری تصادفی و از تکمیل پرسشنامه Q-Sort توسط ۶۰ بازدیدکننده از پارک جنگلی جمع آوری گردید. نتایج ارزیابی کیفیت بصری منظر پارک جنگلی چالدره تنکابن با روش طبقه بندی کیفیت بصری نشان داد مهمترین معیارهای ارتقاءدهنده کیفیت بصری پارک جنگلی چالدره تنکابن، معیارهای حضور عوارض طبیعی (کوه و تپه)، آرامش بخش بودن فضا، دیدهای باز و دورنمای وسیع به مناظر اطراف است و معیارهایی نظیر تلفیق نبودن ابنیه و پوشش گیاهی و نبودن تعادل، آشفتگی بصری و عناصر انسان ساخت از مهمترین ویژگی هایی است که سبب کاهش شدید کیفیت منظر این پارک شده است.

کلیدواژه ها:

طبیعت ثانویه ، خدمات اکوسیستمی ، زیباشناختی ، طبقه بندی کیفیت بصری ، چالدره