ارزیابی حساسیت اکولوژیک عرصه معادن در حال بهره برداری (مطالعه موردی: شهرستان طبس)

بهره برداری از معادن به عنوان یکی از رفتارهای متداول انسان در محیط زیست، پیامدهای اکولوژیکی متعددی برای اکوسیستم به ویژه زیست بوم بیابان دارد که منجر به تغییرات گسترده ای در این مناطق می شود. لذا هدف از این پژوهش، بررسی حساسیت اکولوژیک عرصه های معادن در حال بهره برداری با استفاده از مدل ارزیابی تخریب محیط زیست در شهرستان طبس است. در این راستا، لایه های ارتفاع، جهت دامنه و شیب از سنجنده ASTER و لایه NDVI برای تعیین میزان حساسیت پوشش گیاهی از تصاویر MODIS استخراج گردید. برای تهیه لایه های هم دما و هم بارش از داده های اقلیمی ایستگاه های طبس و نواحی همجوار استفاده شد. لایه های عمق خاک و مقاومت سنگ بستر برمبنای نقشه های خاک شناسی و زمین شناسی با مقیاس ۱:۵۰۰۰۰ تهیه گردید. فراهم سازی لایه های کیفیت (EC) و عمق آب زیرزمینی براساس داده های ایستگاه های آب منطقه ای و چاه های پیزومتری صورت گرفت. نتایج نشان داد که به ترتیب ۸۳/۲۷۰۵۴۷، ۸۲/۳۷۵۱۳۴۲، ۶۱/۱۷۷۳۹۹۹ و ۰۴/۴۵۸۸۳ هکتار (۶۳/۴، ۲۱/۶۴، ۳۶/۳۰ و ۷۸/۰ درصد) در طبقه حساسیت اکولوژیکی مقاوم، نیمه حساس، حساس و آسیب پذیر قرار دارد. همچنین محدوده بهره برداری معادن شامل ۶۲درصد از مساحت منطقه می باشد که بیشترین سطح آن (۶۶/۶۵۸۰۴۷ هکتار) در کلاس های حساس و نیمه حساس با کد آسیب پذیری ۲ و ۳ واقع شده و نیازمند توجه ویژه مدیریتی است.

کلیدواژه ها:

استخراج معادن ، درصد پوشش گیاهی ، عوامل توپوگرافی ، مناطق خشک و بیابانی ، طبس