مطالعه عددی تغییر ابعاد مقطع رژیم رودخانه در شرایط مقطع پر و بالاتر از تراز لبریز در مقاطع مرکب و ارزیابی آزمایشگاهی

سیلاب یکی از حوادث طبیعی است که باعث تغییرات چشم گیر ریخت شناسی در بستر رودخانه ها و اراضی مجاور آن ها می شود. ازاین رو پیش بینی روند تغییرات رودخانه ها تحت جریان های سیلابی از موضوعات مهم در مهندسی رودخانه است. انجام مطالعات آزمایشگاهی علاوه بر زمان به هزینه و دقت بالایی نیاز دارد، بنابراین استفاده از یک مدل عددی و تحلیلی به دلیل ارائه نتایج دقیق، از اعتبار بیشتری برخوردار است و هزینه کم تری می طلبد. در این تحقیق، رفتار و هندسه کانال ذوزنقه ای مرکب با استفاده ازمدل عددی MIKE۲۱، در شرایط مقطع پر و بالاتر از تراز لبریز بررسی شده است. ابتدا مقطع کانال ذوزنقه ای مرکب با مرزهای فرسایش پذیر تحت جریان مقطع پر بر اساس روش WBP توسعه داده شد. سپس، رفتار و هندسه کانال ذوزنقه ای توسعه یافته تحت جریان سیلابی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد هنگامی که مقطع کانال پر است، تغییر قابل توجهی در عرض کانال اصلی ایجاد نمی شود، اما عرض کانال اصلی برای جریان های سیلابی نسبت به مقطع پر به سرعت افزایش می یابد. متوسط اختلاف نسبی به دست آمده عرض بالا و پایین مقطع ذوزنقه ای و عمق جریان به ترتیب ۹۶/۰، ۸۸/۰ و ۹۸/۰ می باشد. همچنین، مقادیر عرض، عمق و غلظت رسوب پیش بینی شده کانال توسط MIKE۲۱ نسبت به روش های طراحی کانال پایدار نظیر برونلی، ون راین و WBP بهتر تخمین زده شده است.

کلیدواژه ها:

مقطع رژیم کانال ها ، سیلاب دشت ، کانال مرکب ، Mike۲۱