تاثیرخراشدهی بذر، پیش تیمار با ترکیب های ازته و چینه سرمایی بر درصد ظهور و رشد گیاهچه کنگر وحشی

تکثیر کنگر وحشی از طریق بذر، به­دلیل پوشش به­شدت لیگنینی­شده حاصل از کاپیتول ثانویه، مشکل است. در تحقیق حاضر، ابتدا در دو آزمایش فاکتوریل جداگانه اثر برهمکنش شیوه­های خراش­دهی مکانیکی و شیمیایی (شاهد، سنباده­زنی، اسکالپل، هیپوکلریت سدیم، پراکسید هیدروژن) با چینه­سرمایی (صفر، ۱، ۲ و ۳ هفته) و یا با ترکیبات ازته (شاهد، تیوره، نیترات پتاسیم و سدیم نیتروپروساید) روی شکست خواب بذر ارزیابی شد. نتایج نشان داد که همه شیوه­های خراش­دهی، در حد معنی­داری درصد ظهور و رشد گیاهچه را افزایش دادند و اثر متقابل خراش­دهی با چینه­سرمایی و یا ترکیبات ازته، روی این صفات معنی­دار بود. در اولین آزمایش، بالاترین درصد ظهور (%۶/۷۵) و طول (۴/۲۲ سانتی­متر) گیاهچه ۴۵ روزه در تیمار خراش­دهی با اسکالپل ۳ + هفته چینه­سرمایی حاصل شد. در آزمایش دوم، بیشترین درصد ظهور (%۶/۶۵)،  طول ریشه (۲/۱۰ سانتی­متر) و بخش هوایی (۱/۸ سانتی­متر) گیاهچه و حداقل میانگین زمان ظهور (۵/۱۱ روز) در تیمار خراش­دهی با اسکالپل و کاربرد سدیم نیتروپروساید بدست آمد. در آزمایش سوم اثر ترکیبی سدیم نیتروپروساید و سرمادهی بر شکست خواب بذر­های خراش­دهی­شده با اسکالپل ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کاربرد سدیم نیتروپروساید طول دوره چینه­سرمایی مورد نیاز برای حصول بیشترین شاخص­های ظهور و وزن­خشک گیاهچه را کاهش داد. این نتایج نشان داد که بذر­های کنگر وحشی دارای خواب فیزیکی و فیزیولوژیکی هستند و می­توان با تیمارهای خراش­دهی با اسکالپل و سپس چینه­سرمایی یا تیمار با سدیم نیتروپروساید به بیشترین درصد ظهور (۸۵%) و کمترین میانگین زمان ظهور (۵/۸ روز) دست یافت.

کلیدواژه ها:

پراکسید هیدروژن ، خراش دهی مکانیکی ، سدیم نیتروپروساید ، شکست خواب بذر ، هیپوکلریت سدیم