ارزیابی نقش ویژگی های زیستی در کیفیت خاک زیر حوضه هنام استان لرستان

امروزه استفاده از کیفیت خاک (SQ) در مدیریت پایدار اراضی خاک درحال توسعه است، اما در ارزیابی کیفیت خاک به علت سختی و پرهزینه بودن اندازه گیری ویژگی های زیستی، این ویژگی ها کمتر استفاده می شوند، این در حالی است که نقش آن ها در کیفیت خاک قابل چشم پوشی نیست. این مطالعه تلاش دارد نقش ویژگی های زیستی را در کیفیت خاک تبیین نماید. در این تحقیق، ۲۲ ویژگی فیزیکی، شیمیایی و زیستی در ۹۰ نمونه خاک سطحی (۰ تا ۳۰ سانتی متر) برای ارزیابی شاخص کیفیت خاک (SQI) در منطقه هنام لرستان اندازه گیری شد. این ویژگی ها شامل pH؛ EC؛ کربن آلی؛ درصد مواد خنثی شونده؛ رس؛ سیلت؛ کربن زیست توده و تنفس پایه میکروبی؛ جمعیت کل قارچ و باکتری، جمعیت گونه های ازتوباکتر و سودوموناس؛ فعالیت­ آنزیم های اوره­آز، فسفاتاز اسیدی و فسفاتاز قلیایی؛ غلظت پتاسیم و فسفر قابل دسترس؛ نیتروژن کل؛ منگنز؛ آهن؛ مس و روی بود. تجزیه مولفه های اصلی (PCA) برای انتخاب مجموعه داده های حداقل (MDS) نشان داد که هشت مولفه اصلی با مقادیر ویژه بیشتر از یک، ۸۹/۸۳ درصد از کل واریانس تجمعی را شرح دادند. از ۲۲ ویژگی خاک، ۱۲ ویژگی برای MDS انتخاب شدند که سهم ویژگی های زیستی خاک (۵ ویژگی) در بین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی بیشتر بود. توزیع مکانی SQI نشان دهنده تاثیرپذیری شدید کیفیت خاک های مطالعه شده از ویژگی های زیستی بود. این یافته ها نشان دهنده ضرورت در نظر گرفتن ویژگی های زیستی در تعیین کیفیت خاک است.

کلیدواژه ها:

اراضی آبی و دیم ، کیفیت خاک ، ویژگی های زیستی