Effect of wheat planting density and different dose of Sulfosulfuron herbicide on weed control and wheat (cv. Chamran) grain yield under Shoushtar environmental conditions

مقدمه: گندم (Triticum aestivum L.) یکی از مهمترین گیاهان زراعی است که بخش عمده ای از غذای انسان را تامین می کند. عملکرد این گیاه در مناطق مختلف کشت آن در اثر تنش های زیستی و غیرزیستی محدود می شود. علف های هرز از جمله عوامل مهم زیستی کاهش دهنده عملکرد گندم در جهان به شمار رفته و هر ساله خسارت های قابل توجهی را در تولید این گیاه زراعی ایجاد می نمایند. در میان عوامل کاهش دهنده تولید گندم کشور، علفهای هرز از اهمیت خاصی برخوردار می باشند. مواد و روش ها: این آزمایش در سال زراعی ۹۸-۱۳۹۷ در شهرستان شوشتر به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل تیمار شاهد کنترل کامل و کاربرد ۷۵ و ۱۰۰ درصد از میزان دز توصیه شده (۶/۲۶ گرم در هکتار) علف کش سولفوسولفورون (آپیروس) و فاکتور دیگر شامل تراکم بوته گندم رقم چمران با ۳۰۰، ۴۰۰، ۵۰۰ و ۶۰۰ بوته در متر مربع بودند. پنیرک (Malva Sylvestris) تنها علف هرز غالب در مزرعه بود. نتایج: نتایچ نشان داد که اثر تیمار دز علف کش، تراکم بوته و برهمکنش آنها بر کارایی کنترل علف هرز در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. دز توصیه شده آپیروس علف هرز پنیرک را ۹۰ درصد کنترل کرد. افزایش تراکم بوته باعث کاهش معنی دار تعداد بذر پنیرک شد، بنحوی که تعداد بذر پنیرک در تراکم های ۳۰۰ و ۶۰۰ بوته گندم در مترمربع به ترتیب در حدود ۵۲۸۲ و  ۱۳۵ بذر در متر مربع بوته بود. بیشترین و کمترین میانگین عملکرد دانه به ترتیب به مصرف ۱۰۰ و ۷۵ درصد از دز علف کش اختصاص داشت. میانگین عملکرد دانه با کاهش ۲۵ درصد از دز توصیه شده در حدود ۱۶ درصد کاهش یافت. کاهش عملکرد دانه در تیمار دز کاهش یافته به دلیل کاهش تعداد دانه در سنبله و تعداد دانه در مترمربع بود. نتیجه گیری کلی: بیشترین عملکرد دانه به تیمار مصرف ۱۰۰ درصد از دز آپیروس و تراکم ۵۰۰ بوته در مترمربع اختصاص داشت که تفاوت آن با تیمار کنترل کامل در تراکم بوته مشابه معنی دار نشد. بطور کلی تفاوت عملکرد دانه در تیمار دز توصیه شده و کاهش یافته آپیروس و همچنین کنترل کامل در تراکم های ۵۰۰ و ۶۰۰ بوته در متر مربع معنی دار نبود. بنابراین، تیمار ۵۰۰ بوته در متر مربع و مصرف ۷۵ درصد از دز توصیه شده علف کش آپیروس توصیه شد.

کلیدواژه ها:

Mallow ، Number of grains per spike ، Weed seeds ، بذر علف هرز ، پنیرک ، تعداد دانه در سنبله