واکاوی الگوی حیاط مرکزی در مدارس ایرانی اقلیم گرم و خشک از منظر آسایش حرارتی

تامین آسایش کاربران در محیط های مختلف با کاربری های گوناگون منجر به افزایش بهرهوری و رضایت می گردد. در این میان محیط های آموزشی و به صورت ویژه تر, مدارس, به دلیل مواجه بودن با طیف سنی مختلف , اعم از کودکان و نوجوانان, نیازمند توجه بیشتری هستند. حضور کاربران در فضای باز مدارس, یعنی حیاطها, در ساعات زیادی از طول روز رخ می دهد و لزوم ارتباط دانش آموزان با محیط طبیعی همواره گزینه ی مطلوب بوده است . این تنوع فضایی نه تنها سبب افزایش بهرهوری آموزشی می شود, بلکه از لحاظ روانشناختی نیز دارای اثرات مثبت برای دانش آموزان و معلمان است . در این میان باید به این نکته که اقلیم و شرایط آب و هوایی انتخاب فعالیت کاربر را تحت تاثیر قرار می دهد توجه نمود. در معماری گذشته ایران پاسخ های اقلیمی مختلفی به تامین این نیاز مهم داده شده است که نمونه های موفق بسیاری از این ابنیه در اقلیم گرم و خشک کشور واقع هستند. در این پژوهش نیز با انجام مطالعات کتابخانه ای و شبیه سازی کامپیوتری با کمک نرم افزار انوی مت , دو مدرسه کهن در دو شهر یزد و شیراز را انتخاب و به بررسی شاخص های آسایش حرارتی در فضای باز و راهکارهای مناسب در مواجهه با شرایط اقلیمی پرداخته شده است . هم چنین , عوامل تاثیرگذار بر تغییر شرایط آسایشی شناسایی شدهاند. نتایج نشان داد که ایجاد فضای باز یکپارچه در مرکزیت محیط آموزشی زمانی با رضایت کاربران همراه می شود که با الگوبرداری از معماری پیشین ایران, فاکتورهایی هم چون سبزینگی و نسبت های هندسی درست در طراحی دخیل باشد تا آسایش حرارتی تامین گردد. به علاوه استفاده از چندین فضای باز به جای یک فضای باز یکپاچه آسایش و مطلوبیت بیشتری خواهد داشت .

کلیدواژه ها:

آسایش حرارتی ، مدارس ایرانی ، حیاط مرکزی ، ریزاقلیم ، اقلیم گرم و خشک