بررسی تطبیقی نظرگاه شیخ اشراق و ملاصدرا در باب پیدایش کثیر از واحد بسیط

در عالم موجود از یک وجه با کثرت موجود مواجه ایم، از سویی دیگر عقیده بر این است که جهان متکثر بدون واسطه از خداوندی که واحد از جمیع جهات است، صادر نخواهد شد، شیخ اشراق و ملاصدرا به سان دیگر فلاسفه درگیر این مهم بوده اند. بعد از شرح و بسط موضوع مورد بحث به این نتایج رهنمون شده ایم که شیخ اشراق به بحث نظام فیض پرداخته و با اصطلاح نظام نوری و با استفاده از قاعده امکان اشرف به تبیین صدور کثرت از وحدت و مراتب عالم پرداخته و ملاصدرا برای تقریر نظام فیض از قاعده امکان اشرف و قاعده الواحد بهره برده است و صدور کثرت از وحدت را تبیین نموده است و با بکارگیری از قاعده ی الواحد صادر نخست را نشان وجود واجب الوجود می داند که فیض منبسط است و همه مراتب آفرینش را شامل می شود، در هر مرتبه با تعینی خاص که ماهیت نامیده می شود، همراهی می کند و عقل اول نخستین تعین اوست و نفوس و موجودات مثالی و مادی، تعینات بعدی او به شمار می آیند.

کلیدواژه ها:

صادر اول ، واحد ، کثیر ، شیخ اشراق ، ملاصدرا.