پیش بینی اضطراب وافسردگی بر اساس شیوه های فرزند پروری و سرمایه روان شناختی در دانش آموزان

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب وافسردگی بر اساس شیوه های فرزند پروری و سرمایه روان شناختی در دانش آموزان مدارس متوسطه دوم شهر تهران بود. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع مطالعات کاربردی و باتوجه به شیوه گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی به روش تحلیل رگرسیون بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان مدارس متوسطه دوم شهر تهران تشکیل دادند. نمونه به تعداد ۱۵۰ نفر از این جامعه به روش خوشه ای سه مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سرمایه روان شناختی (لوتانز، ۲۰۰۷)، پرسش نامه شیوه های فرزندپروری (بامریند، ۱۹۷۱) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (لاویبوند و لاویبوند، ۱۹۹۵) پاسخ دادند. فرضیه های پژوهش با محاسبه ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه آزمون شد. بر اساس نتایج رابطه سبک فرزندپروی آسان گیر و سبک مستبدانه با اضطراب مثبت و رابطه سبک مقتدر منطقی و سرمایه روان شناختی با اضطراب منفی به دست آمد (۰۱/۰p<). سبک های آسان گیر و مستبدانه با افسردگی رابطه مثبت و سبک مقتدر منطقی و سرمایه روان شناختی با افسردگی رابطه منفی داشتند (۰۱/۰p<). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد اثر سبک های فرزندپروری مستبدانه و آسان گیر بر اضطراب مثبت و اثر سبک مقتدر منطقی و سرمایه روان شناختی منفی بود (۰۱/۰p<) و سرمایه روان شناختی بیشترین سهم را داشت. همچنین اثر سبک مستبدانه بر افسردگی مثبت و اثر سبک مقتدر منطقی و سرمایه روان شناختی بر افسردگی منفی و معنی دار به دست آمد (۰۱/۰p<) اما اثر سبک آسان گیر بر افسردگی معنادار نشد. در این مورد نیز سهم سرمایه روان شناختی بیشتر از بقیه متغیرها بود؛ بنابراین نتیجه می شود سبک فرزندپروزی مقتدرانه بهترین شیوه فرزندپروری است و به کاهش اضطراب و افسردگی می انجامد. سرمایه روان شناختی نیز با افزایش ظرفیت های مثبت روان شناختی هیجان های منفی را کاهش می دهد. علاوه بر این در صورتی که دانش آموزان تحت شیوه های ناسازگارانه تربیتی مانند روش های مستبدانه و یا سهل گیر قرار گرفته باشند، می توان با ارتقاء ظرفیت های روان شناختی مثبت آن ها، هیجان های منفی اضطراب و افسردگی را در آن ها کاهش داد.

کلیدواژه ها:

اضطراب ، افسردگی ، دانش آموزان ، سرمایه روان شناختی ، شیوه های فرزند پروری