مکران؛ پایلوت مکانی مناسب برای تجزیه سیاست خارجی تعامل گرای اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با جهان

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 19

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

KMSU04_004

تاریخ نمایه سازی: 18 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

سواحل مکران از نظر جغرافیایی و سرزمینی در جنوب شرق ایران واقع شده است که در طول دریای عمان از راس الکوه در شرق جاسک تا جنوب شرق ایالت بلوچستان پاکستان گسترده شده است. آرامش نسبی آب دریای مکران و پیشرفتگی های آب در سواحل، موجب ایجاد خلیج ها و خورهایی در این منطقه شده، به نحوی که موقعیت مناسبی را برای ایجاد بندرها به وجود آورده است. همچنین سواحل مکران به سبب قرار گرفتن در هارتلند انرژی، مجاورت با حوزه ژئوپلیتیک خلیج فارس، دسترسی به آبهای بین المللی، مجاورت با کشورهای حوزه دریای عمان و اقیانوس هند و مزیت های ترانزیتی مناسب برای خشکی های اوراسیا، دارای اهمیت استراتژیک فراوانی برای ایران و کشورهای منطقه است. از این رو، جمهوری اسلامی ایران با توجه به گستردگی و پهناور بودن حوزه سرزمینی خود اگر چنانچه حاضر به قبول ریسک سیاسی سیاست خارجی تعامل گرا با کشورهای مختلف جهان نیست می تواند از سواحل مکران به عنوان مکان پایلوت برای تجربه سیاست خارجی تعامل گرای خود استفاده کند. در حقیقت استدلال اصلی مقاله حاضر این است که چنانچه سیاستمداران و استراتژیست های جمهوری اسلامی ایران بین سیاست تعامل و تقابل یا سیاست خارجی مستقل در عرصه بین المللی در نوسان هستند و هزینه و فایده هر یک از این سیاست خارجی را برای آینده کشور و نظام غیر قابل پیش بینی می بینند می توانند از این منطقه( سواحل مکران) به عنوان نقطه شروع تعامل ایران با کشورهای مختلف جهان بهره گیرند و چنانچه به الگوی موفق تبدیل شد به مرور در دیگر پهنه جغرافیایی کشور به مرحله اجرا در آید. کاری که چین به عنوان یک سرزمین با دو سیستم سیاسی به خوبی از عهده آن بر آمده است. جمهوری اسلامی ایران نیز بنا بر ماهیت الگوی سیاسی خود که یک حکومت دینی (اسلامی) است می تواند با بهره گیری از این الگو هم نواحی داخلی کشور را از امواج سهمگین تهاجم فرهنگی، سیاسی، تکنولوژیکی و .. جهانی شدن و جهانی سازی دور نگه دارد و هم از طریق فعال کردن مناطق آزادی مثل چابهار از مزایای حضور در اقتصاد جهانی بهره مند گردد. .همان گونه که چین کمونیسم توانسته برای سالیان متمادی با استفاده از این الگو رشد بالای ده درصد را در اقتصاد جهان تجربه کند.این پژوهش از نوع کاربردی و با روش توصیفی _ تحلیلی مبتنی بر شیوه های میدانی و کتابخانه ای تلاش کرده تا نسبت به شناسایی منطقه وظرفیت های تاثیر گذار مکران پرداخته و به ارائه پیشنهاداتی در خصوص سیاست خارجی تعامل گرا و بسط دادن تجربه سیاست خارجه تعاملی در این منطقه بر کل فضای جغرافیایی ایران را ارائه نماید.

کلیدواژه ها:

سواحل مکران ، پایلوت مکانی ، سیاست خارجی تعامل گرا

نویسندگان

وحید کیانی

استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگه بیرجند

علی آشوری

کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه بیرجند