اثر پوتریسین بر ریشه زایی قلمه سرخدار، یک درختچه زینتی در خطر انقراض

سرخدار یا سرخدار انگلیسی (Taxus baccata L.) از خانواده سرخداریان (Taxaceae)، یک درختچه زینتی است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. ریشه زایی قلمه های ساقه و رشد گیاه سرخدار کند است، از این رو، خطر انقراض، این گیاه را تهدید می­کند. تحریک ریشه­زایی در قلمه­ها، باعث ازدیاد سریع­تر این گیاه می شود. پلی آمین ها گروهی از تنظیم کننده های رشد گیاهی هستند که نقش های مختلفی از جمله تمایز سلولی، نمو و تحریک تولید ریشه نابجا دارند. به­منظور بررسی اثر غلظت­ های مختلف پوتریسین، آزمایشی بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در ۴ تکرار انجام شد. تیمارها شامل غلظت صفر (به­ عنوان شاهد)، ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰، ۳۰۰۰، ۴۰۰۰ و ۵۰۰۰ میلی­ گرم در لیتر از پوتریسین بودند. در آبان ماه، حدود ۲۵ سانتی­ متری انتهای شاخه­ گیاهان مادری ۵ ساله بریده شد و به ­عنوان قلمه برگدار چوب­سخت ساقه مورد استفاده قرار گرفت. انتهای تحتانی قلمه­ های سرشاخه به­ مدت ۱۰ ثانیه در غلظت­ های مختلف پوتریسین نگهداری شدند و سپس در بستر کاشت قرار گرفتند. در این تحقیق درصد ریشه زایی، تعداد ریشه، طول ریشه، طول ساقه، تعداد شاخه و تعداد برگ قلمه ها اندازه ­گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس داده ­ها نشان داد که غلظت ­های مختلف پوتریسین روی همه صفات در سطح احتمال یک درصد معنی­ دار بودند. بیشترین تعداد ریشه (۵۰/۶ عدد در گیاهچه) و بالاترین طول ریشه (۷۰/۷ سانتی­ متر در گیاهچه)، در قلمه ­های تیمارشده با ۵۰۰ میلی­گرم در لیتر پوتریسین مشاهده شد. بیشترین تعداد شاخه (۵۰/۵ عدد در گیاهچه) و بالاترین درصد ریشه زایی (۵۰/۹۷ درصد) در قلمه های تیمارشده با ۲۰۰۰ میلی­ گرم در لیتر پوتریسین به دست آمد. بیشترین تعداد برگ (۲۵/۴۱ عدد در گیاهچه) در قلمه­ های تیمارشده با ۳۰۰۰ میلی­گرم در لیتر پوتریسین شمارش شد. در مجموع، غلظت ۵۰۰ میلی­گرم در لیتر پوتریسین برای ریشه زایی قلمه برگدار ساقه سرخدار مناسب تر از بقیه غلظت ها بود که اهمیت اقتصادی نیز دارد.

کلیدواژه ها:

ازدیاد درختان ، پلی آمین ها ، تنظیم کننده های رشد گیاهی ، سرخدار انگلیسی ، گیاهان زینتی