بررسی و تجزیه و تحلیل حوادث ترافیکی رخداده منجر به فوت با استفاده از روش Tripod Beta در استان یزد

حوادث ترافیکی سالانه موجب مرگ و میر حدود ۱۲۰ میلیون نفر و مجروح شدن بیش از ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان می شود، بیش از نیمی از مرگ های ناشی از حوادث رانندگی در گروه سنی 15 تا 44 سال اتفاق می افتد. آمارهای ارائه شده در ایران نشان می دهد که پس از بیماری های قلبی عروقی ، حوادث دومین علت مرگ و میر در همه گروههای سنی و در گروه سنی زیر ۴۰سال می باشد . سالانه بیش از ۴۰۰ هزار تصادف در ایران روی می دهد و ایران در ردیف اول حوادث مرگبار جاده ای جهان قرار داده و هزاران زخمی در جاده های درون شهری و برون شهری به جای می گذارد، یک حادثه توالی و روندی است از چندین واقعه که هریک از این وقایع به نوبه خود می توانند به عنوان یک علت مجزا مطرح گردند.از زمان های پیدایش اصول ایمنی و پیدایش این علم مهم ، همواره متخصصان ایمنی براین سعی کوشیده اند تا نحوه رخداد و حقیقت واقعی چگونگی پیدایش این حوادث را جویا شوند ، امروزه با در نظرگرفتن حوادث به عنوان یک ساختار و واقعه سلسله مراتبی می توان به ماهیت و نحوه رخداد آنها پی برد . به این دلیل امروزه تئوری های جدید درمورد حوادث و عوامل ایجاد آنها بوجود آمده است ، در روش Tripod Beta مسیرهای علت بروز یک حادثه ( از علت مستقیم تا علت ریشه ای ) برای هر رویداد نشان داده می شود ، این تئوری بر این فرضیه استوار است که همیشه یک حادثه ، توالی یک سری رویداد است که چندین علت دارد. ازجمله عوامل بروز حوادث رانندگی و تصادفات مسیر های حمل و نقلی غیر ایمن، فرهنگ مردم در استفاده از وسایل نقلیه ، انحراف و تجاوز به چپ، عدم رعایت حق تقدم و عدم توجه کافی به جلو ، ضریب ایمنی پایین وسایل نقلیه ، عدم تمرکز حواس در زمان رانندگی و... می باشد ، اشکالات سطحی مطرح در روش Tripod Beta نظیر اعمال ناایمن ، جداگانه اتفاق نمی افتند بلکه متاثر از یک سری فاکتورهای خارجی ( پیش شرایط ) هستند که این فاکتورها خودشان از یک سری اشکالات نهان نشات می گیرند و اشکالات نهان اغلب از تصمیمات یا اعمالی ناشی می شود که توسط طراحان ، برنامه ریزان و مدیران صورت می گیرد ، اشکالات سطحی اشکالاتی هستند که در ارتباط نزدیک با رویداد حادثه می باشند ، پیش شرط ها حالتهای سیستمی ، روحی ، روانی و موقعیتی و یا محیطی هستند که مستقیما باعث خطاهای سطحی می شوند، اشکالات نهان شرایط غیرنرمالی هستند که پیش شرط ها را بوجود می آورند و خود منجر به اشکالات سطحی می شوند اشکالات نهانی که پتانسیا ایجاد حادثه رادارند ممکن است مدتها پنهان باشند و تنها در هنگام ایجاد شرایط نرمال و مناسب مانند ترکیب با برخی فاکتورهای بازدارنده ، اشکالات سطحی ، خطاهای تکنیکی و یا حالت های غیرمعمول سیستم خود را نشان دهند. در یک سازمان می بایستی مدیریت مناسبی جهت کنترل خطرات و ریسک ها وجود داشته باشد رخ دادن یک حادثه بدین معنی است که مدیریت مناسبی جهت کنترل مخاطرات وجود نداشته و اقدامات مدیریتی و کنترلی به خوبی صورت نگرفته است زمانی که یک حادثه اتفاق می افتد نشانگر این مهم است که آخرین حلقه کنترلی موجود برای دفع مخاطرات نقص داشته و لذا توانایی پیشگیری از رخداد حادثه مذکور را نداشته است لذا در ارزیابی حوادث لازم است تمامی حلقه های مفقود ونواقص سیستم های کنترلی و مدیریتی بررسی و تجزیه و تحلیل گردند. پیشرفت های روزافزون در ارتباطات و دانش بشری زمینه پیاده سازی روش های اجرایی را بمنظور کاهش نرخ حوادث ترافیکی و فرهنگ سازی رانندگی ایمن ایجاد نموده است از این رو این مطالعه با هدف تعیین علل ریشه ای حوادث گذشته بمنظور تحلیل و بررسی آنها و ارائه و پیاده سازی راهکارهای مهندسی برای کاهش تلفات و هزینه های حوادث ترافیکی صورت پذیرفته است.