بررسی اثر تنش کم آبی بر شاخص های جوانه زنی ارقام برتر گلرنگ دیم ( L.،Carthamus tinctorius)

تنش های محیطی به ویژه تنش کم آبی از مهمترین عوامل کاهش و اختلال در مراحل مختلف رشد و نمو گیاهی بخصوص جوانه زنی در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است .گلرنگ از دانه های روغنی با ارزش بوده و یافتن ارقامی که بتوانند تنش آبی را در مرحله جوانه زنی بهتر تحمل کنند ، در افزایش تعداد گیا هچه های سبز شده و عملکرد موثر خواهد بود . بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه به اجرا در آمد . در این آزمایش از فاکتور (A) شامل سه رقم گلرنگ بهاری دیم (اصفهان، سیپروس بویگون و پی ای - 537636) و فاکتور (B) با چهار سطح خشکی (آب مقطر ، 5- بار ، 10 -بار و 15 -) بار پتانسیل اسمزی محلولهای کشت استفاده گردید . نتایج نشان داد که تاثیر بسیار معنی داری بین اثرات اصلی ارقام ، سطوح تنش و اثرات متقابل آنها وجود دارد . با افزایش شدت خشکی در محلولهای با پتانسیل اسمزی مختلف پلی اتیلن گلیکول در کلیه صفات روند کاهشی مشاهده شد ولی این کاهش برای ارقام بین صفات مختلف متفاوت بود . بر این اساس در میان شاخص های جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی حساس ترین شاخص به تنش آبی بود . همچنین مشخص شد در ارقام متحمل مثل رقم محلی اص فهان تا سطح 10 - بار برای بیشتر صفات ، کاهش معنی داری وجود ندارد. متحمل ترین رقم در سطوح مختلف خشکی، رقم محلی اصفهان بود. بنابرین به نظر می رسد برای تعیین مقاومت به خشکی، در مراحل اولیه جوانه زنی، از سرعت جوانه زنی به عنوان بهترین آزمون یا شاخص تعیین ارقام مقاوم به خشکی گیاه گلرنگ می توان استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

گلرنگ ، سرعت جوانه زنی ، تنش آبی ، پتانسیل اسمزی ، پلی اتیلن گلیکول