بررسی و تحلیل خاستگاه و حوزه عمل مباحث زبان شناسی و معناشناسی در قرآن کریم و متون دینی

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,456

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

FNCLIS01_204

تاریخ نمایه سازی: 21 شهریور 1395

چکیده مقاله:

زبان شناسی و معناشناسی، اگرچه در مجموعه ی مباحث لغت شناسی و معناپژوهی، پیشینه ای بسیار کهن دارند، اما در هیأت یکعلم مستقل و نوین، ساختارهای اصلی آنها در دوران معاصر، و به تبع تکامل رهیافت های ادبی و فلسفی شکل گرفته است.در این پژوهش ، توضیحاتی کلی درباره ی خاستگاه و حوزه ی عمل زبان شناسی و معناشناسی ارائه می شود و پیشینه ی مباحثاین دو حوزه در آراء فلاسفه ی یونان، و سپس علمای مسلمان مورد واکاوی قرار می گیرد.سپس به بحث مهم و چالش برانگیز «حیطه ی عمل زبان شناسی و معناشناسی در متون دینی» پرداخته می شود و با ارائه ی شواهد و نظرات اندیشمندان شاخص این حوزه، تفاوت های مهم میان مبانی فکری متفکران غربی و علمای مسلمان در این حوزه و نوع رویکردزبان/معنا محور نسبت به متون دینی و به ویژه قرآن کریم بیان می شود؛ سپس درباره ی ارتباط قرآن کریم با مباحث معناشناسی وزبان شناسی، و نظرات مختلف با ذکر برخی مصادیق قرآنی در این باره سخن به میان می آید.نتایج پژوهش حاضر، نشان می دهد که امروزه، معناشناسی، بخش مهمی از حوزه ی زبان شناسی را شامل می شود و معناشناسی در حوزهی فلسفی، ارتباط بسیار نزدیک با تفسیر و تأویل متن (= هرمنوتیک) دارد؛ همچنین مشخص گردیده است که در میان اندیشمندانمسلمان یا اسلام پژوهان غربی و شرقی، معناشناسی و زبان شناسی غالباً در خدمت تأویل و تفسیر متون دینی به ویژه قرآن کریم شکلگرفته اند.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم زبانشناسی معناشناسی متون دینی

نویسندگان

مهدی شفائی

دکترای زبان و ادبیات عربی -مدرس دانشگاه فرهنگیان پردیس علامه امینی تبریز (نویسنده مسؤول)

محمدصالح شریف عسکری

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی - دانشگاه خوارزمی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ترجمه: آیت الله ناصر مکارم شیرازی، انتشارات دار ...
  • نهج البلاغه امام علی (ع)، ترجمه و شرح فیض الاسلام، ...
  • ابن جنی، ابوالفتح عثمان؛ الخصائص، تحقیق: محمد علی النجار، نشر ...
  • ابن سیده المرسی، علی بن اسماعیل النحوی الغوی؛ المخصتص، نشر ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله ؛ اسباب حدوث الحروف، تحقیق: ...
  • ابن فارس، ابو الحسین احمد؛ ااحبی فی فقه اللغه العربیه ...
  • ابوزهره، محمد بن ابراهیم بن مصطفی بن احمد هره التفاسیر، ...
  • ت‌الشاطیء، عایشهعبد الرحمن _ الاعجاز البیانی للقرآن ومسائل ابن الارزق، ...
  • بنی‌دومی، خالد قاسم؛ دلالات الظاهره الصوتیه فی القرآن الکریم، نشر ...
  • التیمی البصری، ابوعبیده معمر بن مثنی، مجاز القرآن، تحقیق: محمد ...
  • التوحیدی، ابوحیان؛ تفسیر بحر المحیط، (8ج)، نشر دارالفکر، الطبعه الثانیه، ...
  • التونسی، ابن عاشور بن محمدبن‌محمد الطاهر؛ ا لتحریر والتنویر: تحریر ...
  • الثعالبی، ابومنصور عبد الملک بن محمد بن اسماعیل؛ فقه اللغه ...
  • الجاحظ، عمرو بن بحر؛ الحیوان، تحقیق: هارون الحلبی، الشرکه البنانیه ...
  • بل، محمدحسن‌حسن؛ المعجم الاشتقاقی الموصتل لالفاظ القرآن الکریم، نشر مکتبه ...
  • الخر العاملی، محمد بن الحسن؛ وسائل الشیعه، موسسه آل البیت ...
  • الخمینی، سید روح الله مناهج الوصول الی علم الاصول، به ...
  • الخولی، امین؛ مناهج التجدید فی النحو و البلاغه و التفسیر ...
  • الزرکشی، بدرالدین محمد بن عبدالله؛ البرهان فی علوم القرآن، تحقیق ...
  • السعدی، عبدالله بن ناصر بن عبدالله؛ تیسیر کریم الرحمن فی ...
  • سلام، علی محمد؛ المفردات القرآنیه، نشر جامعه ام القری، الطبعه ...
  • سیبویه، ابو بشر عمرو بن عثمان بن قنبر؛ الکتاب، تحقیق: ...
  • سید قطب، ابراهیم بن حسین الشاربی؛ فی ظلال القرآن، نشر ...
  • السیوطی، جلال الدین عبدالرحمان، الاتقان فی علوم القرآن، تحقیق مصطفی ...
  • الشیرازی، ملاصدراه تفسیر القرآن الکریم (تفسیر صدرالمتالهین)، (7ج)، انتشارات بیدار، ...
  • ضیف، شوقی؛ تاریخ الادب العربی (العصر الاسلامی) _ دارالمعارف، القاهره، ...
  • العبامبایی، اعلآمه محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، نشر دارالکتب الاسلامیه، ...
  • عبدالجلیل، منقور؛ علم الدلاله، ناشر اتحاد الکتاب العرب، دمشق، سوریا، ...
  • الفراء الدیلمی، ابوزکریا یحیی بن زیاد بن عبدالله؛ معانی القرآن، ...
  • الفراهیدی، خلیل بن احمد؛ العین، تحقیق: مهدی المخزومی و ابراهیم ...
  • المجلسی، محمد باقر، بحار الانوار الجامعه یلدر اخبار الائته الاطهار، ...
  • ملوف، حسنین محمد؛ کلمات القرآن (تفسیر و بیان)، نشر هیاه ...
  • مدکور، عاطف؛ علم اللغه بین القدیم والحدیث، دار الثقافه والنشر ...
  • المصری المدنی، ابوالارقم محمد د رزق بن عبدالله بن بدالناصر ...
  • المنجد، محمد نورالدین؛ الاشتراک اللفظی فی القرآن الکریم بین النظریه ...
  • , 6، الترادف فی القرآن الکریم بین النظریه والتطبیق، نشر ...
  • النحاس، ابوجعفر احمد بن محمد بن اسماعیل المرادی؛ معانی القرآن، ...
  • اهلالی، سلیم بن عید و آل نصر، محمد بن موسی؛ ...
  • یاسوف، احمد؛ جمالیات المفرده القرآنیه، اشراف و تقدیم: نورالدین عتر، ...
  • الیسوعی، الاب رفائیل نخله المنجد فی المترادفات والمتجانسات، دارالمشرق، الطبعه ...
  • ابوزهره، محمد؛ معجزه بزرگ: پژوهشی در علوم قرآنی، ترجمه محمود ...
  • اچسون، جین؛ زبان شناسی همگانی، ترجمه : حسین وثوقی، بی ...
  • احمدی، بابک؛ ساختار و تاویل متن، نشر مرکز، چاپ پنجم، ...
  • اختیار، منصور؛ معنی شناسی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران، ...
  • ارسطو؛ در کون و فساد، ترجمه : اسماعیل سعادت، مرکز ...
  • ایازی، محمدعلی؛ قرآن و فرهنگ زمانه، انتشارات کتاب مبین، چاپ ...
  • ایزوتسو، توشیهیکو؛ خدا و انسان در قرآن، ترجمه: احمد آرام، ...
  • ایوتادیه، ژان؛ نقد ادبی در سده بیستم، ترجمه: محمد رحیم ...
  • باطنی، محمدرضا؛ مسائل زبان شناسی نوین، انتشارات آگاه، چاپ دوم، ...
  • باقری، مهری؛ مقدمات زبان شناسی، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ ...
  • براون، استوارت و دیگران؛ صد فیلسوف قرن بیستم و راهنمای ...
  • بروجردی، آیت الله سید ابراهیم؛ تفسیر جامع، (7ج)، انتشارات صدرا، ...
  • چامسکی، نوآم؛ زبان و اندیشه، ترجمه : کوروش صفوی، نشر ...
  • جوادی آملی، عبدالله تسنیم: تفسیر قرآن کریم، انتشارات مرکز بین ...
  • حایری یزدی، مهدی؛ فلسفه تحلیلی، انتشارات فرزان، چاپ دوم، تهران، ...
  • خلف مراد، عبدالرحیم؛ درآمدی بر معناشناسی قرآن، انتشارات دارالعلم، چاپ ...
  • رنجبر، مریم السادات؛ فرهنگ فروزانفر، نشر پرسش، چاپ اول، تهران، ...
  • روبینز، آر. اچ) تاریخ مختصر زبان شناسی، ترجمه : علی ...
  • سعیدی روشن، محمدباقر؛ تحلیل زبان قرآن و روش شناسی فهم ...
  • صفوی، کوروش؛ از زبان شناسی به ادبیات (ج 2: شعر)، ...
  • طباطبایی، علامه محمد حسین؛ شیعه در اسلام، بی نا، تهران، ...
  • , 6 _ قرآن در اسلام، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ ...
  • عبدالتواب، رمضان؛ مباحثی در فقه اللغه و زبان شناسی عربی، ...
  • عمید زنجانی، عباسعلی؛ مبانی و روش های تفسیر قرآن، انتشارات ...
  • فعالی، محمدتقی؛ درآمدی بر معرفت شناسی دینی، نشر معارف، چاپ ...
  • متیوز، پی. اچ. زبان شناسی، ترجمه: حشمت الله صباغی، انتشارات ...
  • میر، مستنصر و عبدالرژوف، حسین، مطالعه قرآن به منزله اثری ...
  • نجفی، ابوالحسن؛ مبانی زبان شناسی، انتشارات نیلوفر، چاپ یازدهم، تهران، ...
  • نصری، عبدالله؛ راز متن، انتشارات آفتاب توسعه، چاپ اول، تهران، ...
  • نکونام، جعفر؛ درآمدی بر معناشناسی قرآن، انتشارات دانشگاه اصول الدین، ...
  • نیچه، فریدریش و دیگران؛ هرمنوتیک مدرن؛ ترجمه : بابک احمدی ...
  • ولک، رنه؛ تاریخ نقد جدید، (ج1)، ترجمه: سعید ارباب شیرانی، ...
  • ولک، رنه و وارن، آستون؛ نظریه ادبیات، ترجمه: پرویز مهاجر ...
  • یاسوف، احمد؛ زیبایی شناسی واژگان قرآن، ترجمه: سید حسین سیدی، ...
  • آیت اللهی، حمیدرضا، نگرشی فلسفی، اسلامی به مساله معناداری زبان ...
  • پاشایی، سعید؛ «جان هیک: فیلسوف دین کثرت گرا»، کتاب ماو ...
  • خانجانی، ژیلا؛ «سیبویه و سرآغاز دستورنویسی بان عربی»، فصلنامه پژوهشی ...
  • شریف عسکری، محمد صالح _ « فه الغه العربیه ومساهمه ...
  • علافچی، جواد؛ «نگاهی نوین به مخارج الحروف ابن سینا»، مندرج ...
  • میر، مستنصر؛ «خاستگاه های هنر در دین: گفتگو در قرآن»، ...
  • Bernards, Monique, "Pioneers of Arabic Linguistic Studies" Taken from In ...
  • Bloomfield, 1. "Linguistic Aspects of Science", New York, 1973. ...
  • Versteegh, Cornelis /Henricus Maria, "Arabic Grammar and Qur'anic Exegesis in ...
  • نمایش کامل مراجع