پهنه بندی پتانسیل بهره برداری از منابع آب زیرزمینی با استفاده از داده های کمی و کیفی آبخوان دشت دهگلان

آبهای زیرزمینی همواره به عنوان یک منبع مهم تأمین آب شیرین، جایگاه ویژهای در مطالعات بهره برداری از منابع آب دارد. یکی از ابزارهای مفید برای مدیریت سفره های آب زیرزمینی تهیه نقشه های پتانسیل بهره برداری از مناابع آب زیرزمینی است که نیازمند بررسی و تحلیل مکانی داده های کمی و کیفی آب زیرزمینی می باشد. در این مطالعه، دشت دهگلان واقع در استان کردستان برای بررسی نقشه های پتانسیل بهره برداری از منابع آب زیرزمینی مورد بررسی قرارگرفته است. با درنظرگرفتن داده های کمی و کیفی به دست آمده از 55 حلقه چاه مشاهده ای در دوره ی آماری بلند مدت ۲۴ساله، داده های مربوط به آزمایشات پمپاژ و نیز سایر مولفه های موثر، با استفاده از محیط سیستم اطالعات جغرافیایی (GIS)، نقشه های عوامل موثر بر پتانسیل بهره برداری از منابع آب زیرزمینی تهیه و با برهم نهی این لایه ها، نقشه های پتانسیل بهره برداری از منابع آب زیرزمینی فراهم شده است. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت منابع آب زیرزمینی دشت دهگلان بود که بر اساس اطلاعات کمی و کیفی آبهای زیرزمینی دشت به نقشه هی پتانسیل بهره برداری از منابع آب زیرزمینی دست یافتیم. به طور کلی با توجه به نتایج آزمایشات پمپاژ متوسط ضریب انتقال در محدوده دشت حدود 1000 مترمربع در روز تعیین شده است. طبق نتایج هسب شده جهت کاهش سطح تراز آب زیرزمینی از مناطق جنوبی، غربی و شرقی به سمت مرکز و در نهایت شمال می باشد هه از وضعیت توپوگرافی تبعیت می کند. حداقل و حداکثر عمق سطح آب زیرزمینی به ترتیب ۵/۲و ۵۸/۲ است. محدوده جنوب و شمال غربی دارای شاخص پتانسیل بهره برداری بیشتری نسبت به سایر مناطق دشت است. محدوده مرکز دشت علیرغم بالا بودن کیفیت آب، مقدار شاخص پایینی دارد که علت اصلی آن پایین بودن ضریب انتقال آبخوان و بالا بودن میزان افت سطح آب می باشد.

کلیدواژه ها:

پتانسیل بهره برداری ، آبهای زیرزمینی ، آبخوان ، دهگلان