کاربرد مدل کوپام (COPAM) درطراحی و ارزیابی عملکرد شبکه های آبیاری مطالعه: شبکه قویی

باتوجه به بالابودن بهره وری مصرف آب در شبکه های آبیاری تحت فشار و در کنار آن پیچیدگی طراحی و بهره برداری شبکه های بر مبنای تقاضا، برای طراحی سیستم های تحت فشار در شرایط توزیع آب شبکه های آبیاری بر مبنای تقاضا، اخیراً نرم افزار COPAM توسط سازمان خوارو بار جهانی (FAO) تهیه و معرفی شده است. کوپام مدل توأمان بهینه سازی و تحلیل عملکرد است و یک روش طراحی کامپیوتری را فراهم می آورد که ممکن است برای ایجاد یک یا چند رژیم جریان ( بسته به باز بودن تعداد مشخصی از آبگیرها درمکانهای مختلف) استفاده می گردد. در این مدل ابتدا دبی آبگیرها بر اساس مدل احتمالاتی " کلمان " محاسبه می شود و سپس مدل " تولید تصادفی " رژیم های مختلف یا ترکیبات متفاوتی از دبی ها را تولید می نماید و در مرحلۀ بعد، قطر لوله ها در شبکه تعیین گردیده و فرآیند بهینه سازی روی آن اعمال می گردد . بدین طریق قطر بهینۀ لوله ها در شبکه تعیین می شود . همچنین کوپام، امکان محاسبۀ هزینۀ بهینه شبکه را برای چندین رقوم پیزومتریک فراهم می آورد ولی هر کدام باید تک به تک محاسبه شوند . طراح می تواند از این نتایج برای ارزیابی و انتخاب گزینه های مختلف ایستگاه پمپاژ استفاده کند . در مرحلۀ آخر، تحلیل ترکیب های مختلف دبی صورت می گیرد و در کنار آن از طریق نمایش منحنی های مشخصۀ، معلوم می شود که چند درصد از ترکیب های دبی ممکن است به عدم تأمین آب آبگیرها منجر شود . به عبارت دیگر، کوپام تحلیل ارتفاع فشار در هر یک از آبگیرها را تحت شرایط متفاوت بهره برداری ممکن می سازد . این ارتفاع فشار با حداقل ارتفاع فشار مورد نیاز برای یک سیستم آبیاری مناسب در مزرعه مقایسه می شود و بدین ترتیب مقیاسی برای عملکرد هیدرولیکی هر یک از آبگیرها از طریق محاسبۀ کمبود فشار نسبی بدست می آید . در پژوهشی که نگارندگان مقاله در دست اقدام دارند، به منظور فراهم آمدن امکان مقایسه نتایج حاصله از طراحی به روش های سنتی و توزیع بر مبنای تقاضا از تواناییهای مدل کوپام در طراحی شبکه آبیاری قویی استفاده شده و نتایج طراحی و عملکرد آن با شرایط توزیع آب به صورت سنتی مقایسه می گردد . سیستم توزیع آب در شبکۀ فوق به صورت پیوسته با هیدرومدل 1/27 1/s.ha می باشد .

کلیدواژه ها:

طراحی بر مبنای تقاضا ، شبکه توزیع آب ، کوپام مدل کلمان