تعامل با سلطان جور در اندیشه شیخ مفید

فقهای شیعه در طول تاریخ فقه، نسبت به حکم همکاری با حاکمان- به ویژه حاکمان جور- رای واحدی نداشته اند. تا پیش از شیخ مفید، حرمت این همکاری، مورد اتفاق فقهای شناخته شده شیعه بوده است، اما وی، در این رای تجدید نظر کرد. پژوهش حاضر به منظور بررسی و شناسایی علت تغییر رویکرد شیخ مفید نسبت به همکاری با سلطان جایر در مقایسه با عالمان شیعه دوره های پیش از او، روش هرمنوتیک قصد گرای اسکینر را انتخاب کرده که به دلیل توجه به متن و زمینه این تغییر و همچنین موضوع هنجارهای مرسوم، بسیار مناسب به نظر می رسد. با اتخاذ این روش، آزمودن این فرضیه که :شیخ مفید به دلیل تغییر شرایط حاکم بر جامعه اسلامی و فرصتی که آل بویه برای شیعیان ایجاد کرده بود، هنجار مرسوم حرمت همکاری با سلطان جایر را تغییر داده و آن را به جواز و حتی وجوب همکاری براساس شرایطی خاص تبدیل کرده است ، اساس پژوهش حاضر قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

اندیشه سیاسی شیعه ، شیخ مفید ، هنجار مرسوم ، همکاری با سلطان جایر ، اسکینر