بررسی عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های نخود متحمل به سرما در شرایط کشت انتظاری در مشهد

با توجه به برتری های موجود در کشت پاییزه نخود، شناسایی ژنوتیپ های متحمل به سرما و خشکی با عملکرد مناسب، یکی از ضرورت ها به شمار می رود. لذا در این آزمایش، 81 ژنوتیپ نخود شامل 74 نمونه متحمل به سرما و 7 نمونه نخود رایج کشور (شامل کاکا، جم، کرج، 482ILC، 3279ILC، C-48-84Flip و آرمان)، به صورت کشت انتظاری در مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح لاتیس ناقص با 3 تکرار شامل 9 بلوک در هر تکرار و 9 کرت در هر بلوک، انجام گرفت. در این بررسی، اجزای عملکرد دانه (شامل تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن 100 دانه)، درصد بقاء، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و شاخص برداشت، اندازه گیری شد. براساس نتایج، تفاوت میان ژنوتیپ ها از نظر کلیه صفات اندازه گیری شده، معنی دار بود (05/0≥P). در حالی که تنها یکی از ژنوتیپ ها (951MCC) در مرحله گیاهچه ای به طور کامل از بین رفت، گستره درصد بقاء در میان دیگر ژنوتیپ ها از 52 تا 97 درصد متفاوت بود. عملکرد دانه در 32 درصد از ژنوتیپ ها بیش از40 گرم در متر مربع و در 5 درصد از آنها بیش از 61 گرم در متر مربع بود. همبستگی بین عملکرد دانه با ارتفاع بوته (**21/0 r=) و وزن دانه در بوته (**54/0(r=، مثبت و معنی دار بود. با توجه به نتایج به دست آمده، به نظر می رسد امکان دستیابی به ژنوتیپ های مقاوم به سرما و خشکی جهت کشت انتظاری در مناطق مشابه مشهد وجود دارد.

کلیدواژه ها:

اجزای عملکرد و عملکرد ، کشت انتظاری ، متحمل به سرما ، نخود