مطالعه ماکروفسیل های گیاهی سازند شمشک در ناحیه غزنوی فارسیان، در مسیر جاده شاهرود آزاد شهر (البرز شرقی)، شمال ایران: کاربرد چینه شناسی ناحیه ای و آب و هوای دیرینه

سازند شمشک در شمال روستاهای غزنوی و فارسیان با مختصات جغرافیایی ′ 26 360 عرض شمالی و ′ 28 550 طول شرقی در مسیر جاده شاهرودآزادشهر به خوبی بیرون زدگی دارد. ضخامت واقعی سازند شمشک در این ناحیه 1200 متر است که از تناوب ماسه سنگ، شیل، سیلت سنگ همراه بالایه های زغال تشکیل شده است. سازند شمشک در این ناحیه با دگرشیبی فرسایشی روی رسوبات کربناته سازند الیکا و در بالا به طور هم شیب زیرماسه سنگ های صورتی رنگ و کرینوییددار سازند فارسیان قرار دارد. اغلب افق های مربوط به سازند شمشک در این ناحیه حاوی ماکروفسیل های گیاهی فراوان با حفظ شدگی خوب از قبیل ساقه، برگ و اندام های تولید مثلی آنها می باشد. در این مطالعه تعداد 25 گونه ( 12 جنس) از قبیل ،Baiera gracilis ،Clathropteris meniscoides ،Cladophlebis raciborski ،Cladophlebis denticulate ،Cladophlebis cf. nebbensis ،Baiera muensteroana ،Nilssonia tenuinervus ،Nilssonia feriziensis ،Nilssonia cf. acuminate ،Dictyophyllum sp. ،Cycadatites sp. ،Ctenozamites iranica ،Pterophyllum braunianum ،Podozamaites Lanceolatus ،Peterophyllum bavieri ،Otozamites eichwaldi ،Nilssoniopteris vittata Scytophyllum persicum و Pterophyllum tietzei برای اولین بار از ناحیه مورد مطالعه شناسایی و گزارش می شوند ک ه به راسته های Bennetitales incertae sides ferns ،Ginkgoales ،Filicales ،Cycadales ،Coniferales و Peltaspermales تعلق دارند. بر مبنای گونه های ماکروفسیل های گیاهی مذکور زمان تریاس پسین (رتین) ژوراسیک میانی در ناحیه مورد مطالعه برای سازند شمشک پیشنهاد می شود. از طرف دیگر، بر مبنای ارزش حرارتی گونه های ماکروفسیل گیاهی Pterophyllum ،Otozamites ،Dictyophyllum و Zamites آب و هوای نیمه استوایی و نسبتا مرطوب در زمان ته نشین شدن این سازند حاکم بوده است.

کلیدواژه ها:

شمشک ، ماکروفسیل گیاهی ، غزنوی فارسیان ، البرز شرقی