ارزیابی و برآورد فرسایش و رسوب به روش هیدروفیزیکی در محیط GIS در حوزه سد زاگرس

فرسایش و پیامدهای ناشی از آن، با تشدید بهره برداری انسان از طبیعت در اوایل قرن بیست، اثرات منفی بر اکوسیستم حیاتی وارد ساخته است. همچنین اثرات منفی ناشی از فرسایش تشدیدی، ضمن تخریب در محل برداشت منجر بروز به کاهش توان تولیدی و تخریب خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در اراضی می گردد. امروزه با آنکه کشورهای پیشرفته توانسته اند بیشتر مسایل حفاظت خاک خود را حل نمایند، اما کشورهای در حال توسعه هنوز در مراحل اولیه اند و رواج آن مستلزم آگاهی تمام مردم و مکانیزه شدن کامل کشاورزی است (رفاهی، 1393 ). تمام مطالعات و تحقیقات فرسایش خاک در راستای تبیین روشی است که بتواند به بهترین وجه ممکن، در کوتاه ترین زمان، با کمترین هزینه و بسادگی میزان فرسایش را اندازه گیری و یا برآورد نماید و تاثیر عوامل مختلف فرسایش را نیز مشخص کند. با توجه به موارد فوق الذکر و با توجه به اهمیت آبخیز سد زاگرس به لحاظ بالا بودن مقدار فرسایش و رسوب شکنندگی زیاد اکوسیستم حوزه، با توجه به ویژگی های مدل هیدروفیزیکی و کارایی آن، اجرای آن در سایر حوزه ها مطلوب و روشی مناسب است (رحمتی 1376 ). در این تحقیق از روش هیدروفیزیکی که در شناسایی مناطق مستعد برای فرسایش شدید و تولید انبوه رسوب مناسب می باشد استفاده گردید و در اجرای این مدل از جدیدترین اطلاعات مربوط به منابع زمینی توام با مطالعات و بازدیدهای صحرایی و میدانی استفاده می گردد. تصاویر ماهواره ای، اطلاعات مربوط به اندازه گیری های مستقیم رسوب از خروجی حوزه نقشه های زمین شناسی تواما در ارزیابی عوامل و فاکتورهای موثر دخیل بوده و میزان تاثیر هر کدام در روابط مربوطه مشخص و تعیین گردید.در نهایت کارایی آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته در پایان نسبت به تهیه نقشه پتانسیل رسوبدهی با استفاده از مدل مذکور اقدام گردید. حوزه آبخیز سدزاگرس در استان کرمانشاه بامساحت حوزه 72781 هکتار و در محدوده طول جغرافیایی 05 56. 45 تا 27 28 .46 و عرض جغرافیایی 50 59 .33 تا 13 20 .34 قرار گرفته است.