بررسی برخی ویژگی های کمی و فیزیولوژیک گیاه دارویی رزماری تحت تاثیر کودهای بیولوژیک و شیمیایی در چین های مختلف

به منظور بررسی تاثیر کودهای بیولوژیک، شیمیایی و چین های مختلف بر برخی ویژگی های گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.)، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا شد. سه نوبت چین؛ چین اول پاییزه (اواخر پاییز)، چین اول بهاره (اواخر بهار) و چین دوم پاییزه (شش ماه بعد از چین اول پاییزه) عامل اصلی و کودهای بیولوژیک ازتوبارور، فسفاته بارور-2، پتا بارور، کود کامل شیمیایی NPK 20:20:20 و شاهد، عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که چین اول بهاره بیشترین تاثیر را بر درصد اسانس و عنصر فسفر و چین دوم پاییزه بیشترین اثر را بر درصد آب نسبی برگ و میزان عناصر پتاسیم و سدیم داشت. تحت­تاثیر انواع کودها مقادیر پروتئین، کربوهیدرات محلول، عملکرد ماده خشک، درصد و عملکرد اسانس، درصد و عملکرد روغن، آب نسبی برگ، کلروفیل ، کاروتنوئیدها و عنصر نیتروژن در مقایسه با شاهد به طور معناداری افزایش یافتند. بیشترین میزان عنصر فسفر (7352 میلی گرم بر کیلوگرم) از کاربرد کود بیولوژیک فسفاته بارور-2 و بیشترین میزان عنصر پتاسیم و کمترین میزان عنصر سدیم به ترتیب (5542 و 4760 میلی گرم بر کیلوگرم) از مصرف کود بیولوژیک پتابارور حاصل شدند. تحت تاثیر برهمکنش چین اول بهاره و کود بیولوژیک ازتوبارور، مقادیر پروتئین، عملکرد ماده خشک و روغن، درصد روغن، محتوی کلروفیل a، b و کل به ترتیب 36/28 میلی گرم بر لیتر، (3294 و 90/53 کیلوگرم در هکتار)، 63/1، 66/6، 94/1 و 4/81 میلی گرم بر گرم به طور معناداری افزایش یافتند. برهمکنش چین اول بهاره و کود بیولوژیک پتابارور بیشترین میزان عملکرد اسانس (60/41 کیلوگرم در هکتار) و چین دوم پاییزه و کود بیولوژیک ازتوبارور، بالاترین مقدار نیتروژن (12955 پی پی ام) را در شاخساره تولید کردند. نتایج نشان داد که کاربرد کود بیولوژیک ازتوبارور در چین اول بهاره باعث بهبود و افزایش ویژگی های کمی و فیزیولوژیک رزماری شد که احتمالا چنین تاثیری به دلیل تسهیل جذب نیتروژن و شرایط محیطی بهینه فصل بهار برای رشد و نمو گیاه بوده است.

کلیدواژه ها:

درصد اسانس ، درصد روغن ، عملکرد ، عناصر معدنی ، کلروفیل ، کود زیستی