ارزیابی و مقایسه روش های خوشه بندی سلسله مراتبی جهت تحلیل منطقه ای آبخیزها در حوضه دریاچه بختگان، مهارلو و رودخانه مند استان فارس

در این تحقیق به منظور ارزیابی کارایی روش های خوشه بندی سلسله مراتبی در گروه بندی حوزه های آبخیز استان فارس، 15 حوضه که دارای دوره آماری 23 ساله 85-63 بود انتخاب شدند. در هر یک از حوضه ها 13 متغیر از خصوصیات مورفولوژیکی، اقلیمی، کاربری اراضی، زمین شناسی و هیدرولوژیکی انتخاب شده و مقادیر آنها استاندارد گردیدند. سپس به دلیل کثرت متغیرها، متغیرهای مستقل با استفاده از روش تجزیه و تحلیل عاملی مشخص شدند. براین اساس 10 متغیر که دارای نمره عاملی بیش از 0/7 بودند از پنج عامل بدست آمده انتخاب شدند. سپس از روش های خوشه بندی سلسله مراتبی (همبستگی متوسط، همبستگی کامل و وارد) جهت تعیین گروه های همگن و از شاخص ضریب همبستگی کوفنتیک جهت انتخاب مناسب ترین روش خوشه بندی استفاده شد. با استفاده از شاخص میانگین عرض سیلهوت تعداد مطلوب خوشه ها (گروه ها) تعیین گردید که براین اساس دو گروه همگن برای حوزه های آبخیز مورد مطالعه بدست آمد. بمنظور بررسی صحت گروه های بدست آمده، از روش تحلیل ممیزی استفاده شد. نتایج نشان داد که الگوریتم خوشه بندی سلسله مراتبی- میانگین متوسط در تعیین گروه های همگن هیدرولوژیک دارای کارایی بالایی می باشد.

کلیدواژه ها:

تحلیل منطقه ای ، روش های خوشه بندی سلسله مراتبی ، ضریب همبستگی کوفنتیک ، شاخص اعتبارسنجی ، استان فارس