اثر سیاست حمایتی دولت بر تولید و صادرات زعفران

در دنیای امروز اهمیت صادرات کالا و خدمات برای کشورها فراتر از اقداماتی است که تاکنون در ایران صورت گرفته است. محصولات تولید شده برای صادرات بایستی از نظر کیفیت، قیمت و تطابق با ترجیحات مصرف کننده، قابلیت رقابت با انواع مشابه آن در بازارهای بین المللی را دارا باشند. شرایط متنوع و مناسب اقلیمی ایران موجب شده است تا ایران در تولید برخی از محصولات کشاورزی از مزیت نسبی برخوردار باشد. زعفران، پسته از جمله این محصولات است که ایران همواره در دهه های اخیر بیش از نیمی از بازار جهانی این محصولات را در اختیار داشته است. از ویژگی های بارز این محصولات می توان به اشتغال زایی توام با درآمد مناسب، بیابان زدایی و از همه مهم تر تحصیل درآمد ارزی قابل توجه اشاره کرد. در میان محصولات کشاورزی زعفران از جمله محصولات ارزشمندی است که دارای جایگاه منحصر به فرد می باشد، به طوری که در دوره های مختلف یکی از محصولات عمده صادراتی کشور بوده است. نظر به اینکه محصول زعفران در اقتصاد کشور از اهمیت خاصی برخوردار است اعمال سیاست های حمایتی اصولی که منجر به تقویت و پایداری جایگاه این محصول در ایران شود ضروری بنظر می رسد از این رو در مقاله حاضر به بررسی اثر سیاست حمایتی دولت بر تولید و صادرات زعفران پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان داد که علیرغم حمایت های صورت گرفته از تولید زعفران در کشور، تولید زعفران در کشور مزیت نسبی نداشته و این امر از قیمت پایین زعفران خریداری شده از کشاورزان در داخل نشات گرفته است. در این میان سود بالای واسطه ها و صادرکنندگان سبب شده است که قیمت این محصول در بازار داخلی کشور باعث از بین رفتن مزیت تولید برای کشاورزان گردد که اگر به این امر در بلندمدت چارهای اندیشیده نشود می تواند آثار زیان باری به همراه داشته باشد که عدم تولید زعفران و از بین رفتن اشتغال در تولید این محصول تنها بخشی از عواقب آن به شمار می رود.

کلیدواژه ها:

صادرات محصول زعفران ، تولید محصول زعفران ، مزیت نسبی ، سود اجتماعی ، سیاست حمایتی ، ماتریس تحلیل سیاستی