نسبت علم و دموکراسی در مطالعات و فلسفه علم معاصر
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 489
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_MTOD-25-99_003
تاریخ نمایه سازی: 19 آذر 1398
چکیده مقاله:
علم جدید و دموکراسی مدرن به عنوان عناصر اصلی مدرنیته، با تقویت مولفه های یکدیگر، به آمیزهای بسیار درهم تنیده نائل آمده بودند. اما دهه های پایانی قرن بیستم به سبب شروع اعتراض های اجتماعی نسبت به سیاست علم، و به طور همزمان، شکل گیری چرخش های تاریخی و اجتماعی در فلسفه علم، که به تضعیف واقع گرایی و عینیت معرفت علمی انجامید، شاهد شکل گیری تنش میان علم و دموکراسی بود. دموکراسی خواهان خواستار دخالت در فعالیت علمی از طریق مشارکت در تعیین اهداف، روند ها، و سیاست گذاری های علمی بودند؛ و نخبه گراهای طرفدار استقلال علم با تخصصی دانستن جنبه های آن، خواهان عدم دخالت عموم شدند.
مقاله حاضر با کاربست چارچوب مفهومی برآمده از نسبتسنجی وجوه معنایی دوگانه علم، شامل، علم نهادی و معرفت علمی، و دموکراسی، شامل دموکراسی روششناسانه و ارزششناسانه به توصیف و تبیین تعاملات علم و دموکراسی در مطالعات و فلسفه علم معاصر میپردازد. بدین منظور، پس از نیمنگاهی به تاریخ شکلگیری تنش، افزون بر مطالعه و بررسی مهمترین آثار در رابطه با علم و دموکراسی، تبیینی نظاممند و فراگیر از این مناسبات ارایه شده است. مقاله به این نتیجه رسیده که تلقی دوگانه از دموکراسی توانسته است در حوزه علم نهادی، پیروز نزاع با جریانهای نخبهگرا شود، اما کماکان، با تفوق گونهای از واقعگرایی در معرفت علمی، دست روش دموکراتیک از دامان معرفت علمی کوتاه است
کلیدواژه ها:
نویسندگان
امیرحسین امامی کوپایی
دانش آموخته دانشگاه اصفهان
سید صادق حقیقت
دانشگاه مفید