پرسشنامه های طولانی و ملالت آور

14 بهمن 1401 - خواندن 4 دقیقه - 375 بازدید

حتماً برای شما به عنوان یک متخصص یا یک فرد خبره در حوزه موضوعی خودتان، پژوهشگرانی با شما در ارتباط باشند و از شما درخواست کنند که پرسشنامه پژوهش آنها را تکمیل کنید یا روایی آن را ارزیابی کنید. به هرحال این هم بخشی از وظیفه دانشگاهی و علمی ماست و باید این کار را انجام دهیم و در این چرخه پژوهش مشارکت کنیم تا فرایند گردآوری داده های محقق تکمیل گردد. ولی یک اشکالی در این زمینه به وجود آید و آن نکته این است که گاهی این پرسشنامه ها چنان طولانی هستند که مخاطب نمی تواند وقت کافی بگذارد.

پرسشنامه هایی که گاهی به ده یا پانزده صفحه هم می رسد. گاهی اوقات هم به صورت الکترونیکی و آنلاین طراحی نشده اند و در قالب یک فایل ورد برای شما ارسال می کنند و باید یک بار فایل را داونلود کنید، یک بار به سوالات پاسخ دهید و یک بار هم فایل را مجددا ارسال کنید. برای برخی پرسشنامه هایی که برای روایی سنجی برایم ارسال می شود  از خودم می پرسم گیرم روایی سنجی هم شد آیا واقعاً مخاطب حاضر است هفت یا ده صفحه پرسشنامه را ولو آنلاین، مطالعه و تکمیل کند؟ مگر اینکه روزی سه چهار موردش را انجام دهد و باقی موارد را به روزهای بعد بگذارد یا اینکه همه کار و زندگی اش را رها کند، تمرکزش را روی این پرسشنامه بگذارد تا با دقت و حوصله بتواند پاسخگوی سوالات باشد. پاسخ دادن به سوالات به صورت سرسری و فقط به این خاطر که پاسخ داده شود،  دربر گیرنده سوگیری و پاسخ نادرست خواهد بود. پاسخگو چون دیگر حوصله نمی کند به سوالات طولانی جواب دهد فقط ممکن است یک تیک به پاسخ ها بزند و پرسشنامه را ارسال نماید.


 پژوهشگر هم شادمان از اینکه جامعه آماری اش به سوالات جواب داده است به تحلیل آنها می پردازد در حالیکه کنترلی بر اینکه چه تعداد از این پرسشنامه ها با دقت تکمیل شده اند ندارد. 


احتمالش هست وقتی به شما پرسشنامه ای می دهند تکمیل کنید باید تمام فکر و وقت خود را روی آن بگذارید. چون شما را به عنوان یک خبره آن حوزه انتخاب کرده اند. ولی اگر بیش از سی دقیقه وقت شمار ا بگیرد و فرد، مشغله های دیگری هم داشته باشد پاسخ عکس دریافت خواهد شد و این یک مانع بزرگ در پژوهش هایی است که مبتنی بر گردآوری داده ها به صورت پرسشنامه ای هستند. باید فکر کرد که آیا واقعاً لازم است این همه گویه تحلیل شود یا شاید با یک مصاحبه میشود داده های لازم را کسب کرد. احتمالاً خیلی از پاسخ ها هم چندان واقعی نیستند. محققان حتماً باید به این مسئله که مخاطب باید سر فرصت و حوصله پرسشنامه را تکمیل کند توجه کنند والا ممکن است داده های به دست آمده آنها حقیقی نباشد. این مورد، قضیه مهمی است که مدرسان درس روش تحقیق یا سمینار تحقیق باید به دانشجویان خود بیاموزند که هر چند روایی سنجی یا تکمیل یک پرسشنامه جزو وظایف آکادمیک خبرگان یک حوزه است ولی باید احتیاط کرد که پژوهشگران با دست خود سبب تحریف پاسخ مخاطبان در پرسشنامه های خود نشوند.

پرسشنامهعلم اطلاعاتدانش شناسی