نگاهی به حقوق کودکان کار در جامعه

نگاهی به حقوق کودکان کار در جامعه

امیرحسین صفدری محقق و پژوهشگر علم حقوق

در ماده 2 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب 1399 قانونگذار ما به صراحت بیان می کند: تمام افرادی که به سن هجده سال تمام شمسی نرسیدهاند، مشمول این قانون میباشند. 

و در ماده 8 همین قانون قانونگذار در خصوص ترک تحصیل کودکان می گوید: 

هر کس با تهدید، ترغیب یا تشویق موجب فرار طفل یا نوجوان از خانه یا مدرسه و یا ترک تحصیل وی شود یا اطفال یا نوجوانان را بدین منظور فریب دهد و یا موجبات آن را تسهیل یا فراهم کند، در صورت فرار یا ترک تحصیل، حسب مورد به یک یا چند مورد از مجازات های درجه شش قانون مجازات اسلامی محکوم می شود و در صورت عدم تحقق فرار یا ترک تحصیل، برای بار اول با اخطار پلیس ویژه اطفال و نوجوانان مواجه و در صورت تکرار به مجازات فوق محکوم می شود.

پیمانامه جهانی حقوق کودک یک پیمان نامه بین المللی است که برای دفاع و حمایت از حقوق کودکان تهیه شده بر اساس ماده ۳۲ پیمانامه جهانی حقوق کودک، کشورهای عضو این پیمان باید حق کودک برای حمایت در برابر استثمار اقتصادی و انجام هرگونه کاری که زیان بار بوده و یا برای بهداشت جسمی، روحی، معنوی، اخلاقی و پیشرفت اجتماعی کودک مضر باشد را به رسمیت بشناسند. 

متاسفانه باید بگویم مسولین کشور ما در حوزه حمایت از کودکان خیلی ضعیف عمل کرده و این ضعف باعث شده به برخی از این کودکان آسیب های وارد شود که قابل جبران نیست. طبق پژوهش های انجام شده در حوزه کودک، کودکان کار بیشتر مورد کودک آزاری قرار می گیرند که این مسله قطعا در آینده به جامعه ی ما آسیب های خطرناکی وارد می کند.

عوامل زیادی در خصوص افزایش کودکان کار در جامعه وجود دارد که مهمترین آنها شامل:

 1. وضعیت بد معیشت خانواده ها.

 2. اختلافات خانوادگی بین پدر و مادر.

 3. طرد شدن کودکان در خانواده.

 4. فرار کودکان از خانه.

 5. ترک تحصیل کودکان.

 6. اعتیاد والدین.

 7. فوت والدین.

 8. طلاق والدین و... از اصلی ترین عوامل افزایش کودکان کار در جامعه ما می باشد. 

افراد جامعه باید بدانند که در همه حال باید به کودکان کار محبت کرده و به آنها احترام بگذارند و نباید رفتارها نسبت به این کودکان رفتار های غیراخلاقی باشد چرا که این مسله اولا دور از شرافت انسانی می باشد ثانیا رفتار های غیراخلاقی سبب می شود تا این کودکان در آینده در صدد انتقام از جامعه برآیند.

بنده به عنوان یک محقق و پژوهشگر در علم حقوق پس از تحقیق و پژوهش در خصوص حقوق کودکان کار برای جلوگیری از افزایش کودکان کار این راهکارها را می توانم ارائه بدهم:

 1. از بین بردن فقر و ناآگاهی.

 2. برقراری عدالت اجتماعی به همراه رفاه اجتماعی.

 3. شناسایی کودکان کار و برقراری ارتباط درست با آنها.

 4. حمایت مردم از کودکان کار در جامعه. 

5. ارائه خدمات رایگان به کودکان کار در همه زمینه ها. 

6. تصویب یک قانون جامع و علمی در جهت حمایت از کودکان کار.

 7. برخورد قاطع مقام قضایی و انتظامی با افرادی که به کودکان آسیب وارد می کنند و... از مهمترین راهکارها جهت جلوگیری از افزایش کودکان کار می باشد.